Hürriyetçi Eğitimciler Sendikası, boş geçen derse giren nöbetçi öğretmenin ek ders ücreti hakkında bir açıklama yayımladı.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"BOŞ GEÇEN DERSE GİREN NÖBETÇİ ÖĞRETMENİN EK DERS ÜCRETİ
Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nin "Öğretmenlere Nöbet Görevi Verilmesinin Esasları” başlıklı 91nci maddesinin 2nci fıkrasının h bendinde, "nöbetçi Öğretmen çeşitli nedenlerden dolayı öğretmeni bulunmayan sınıfın düzenini ve öğrencilerinin etüt çalışması yapmalarını sağlar" denilmektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü'nün 06.09.2018 tarih ve 28892082-869-E.15656956 sayılı "Nöbetçi Öğretmen” konulu genelgede,
Nöbetçi öğretmenlerden boş geçen derslere girenlerin, o günler için yürütülmesi öngörülmüş olan müfredatı aynı şekilde uygulamaları şartıyla, okuttukları derslerin öncelikle aylık karşılığında değerlendirilmesi, aylık karşılığı ders görevinin üzerinde okuttukları derslerin ise söz konusu kararda belirtilen saat sınırlarını geçmemek üzere ek ders ücreti karşılığında değerlendirilmesi gerekmektedir. Ancak nöbetçi öğretmenlerin, ders okutmaksızın salt öğretmeni olmayan sınıfların sükûnetini sağlamak üzere sınıfta bulunmalarının bu kapsamda değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Denilmektedir.
Bu açıklamaya rağmen öğretmenlerden tarafımıza ulaştırılan bilgilere göre, bu konuda uygulamada birlik ve bütünlük bozulmuş, okul müdürlerinin görüşlerine göre değişen uygulamalar yapılmaktadır.
Bazı okullarda nöbetçi öğretmenin boş geçen derse girmesi, "nöbet görev ve sorumlulukları arasında olduğundan nöbet ücretine dâhildir düşüncesi” ile ödeme yapılmazken, bazı okullarda boş geçen ders ile nöbetçi öğretmenin branşının aynı olması durumunda ek ders ödenirken, farklı bir branştaki nöbetçi öğretmen boş geçen derse girdiğinde ek ders ödenmemektedir.
BOŞ DERSE GİRMENİN ÜCRETİ, NÖBET ÜCRETİNE DAHİL MİDİR?
Öğretmen nöbeti esnasında boş geçen ders olmaması durumunda, haftalık 3 saatlik nöbet ücretini almaktadır. Aynı öğretmenin, nöbet görevinde boş ders olması ve bu derse girmesi durumunda da aynı ücreti alması "eşit işe eşit ücret" ilkesine terstir. Ayrıca Yargıtay 9ncu Hukuk Dairesinin 07.10.2013 tarihli 2011/33127 esas ve 2013/25090 numaralı kararına aykırılık teşkil etmektedir.
Zaten genelgede yer alan;
Nöbetçi öğretmenlerden boş geçen derslere girenlerin, o günler için yürütülmesi öngörülmüş olan müfredatı aynı şekilde uygulamaları şartıyla, okuttukları derslerin öncelikle aylık karşılığında değerlendirilmesi, aylık karşılığı ders görevinin üzerinde okuttukları derslerin ise söz konusu kararda belirtilen saat sınırlarını geçmemek üzere ek ders ücreti karşılığında değerlendirilmesi gerekmektedir, ifadesinden de anlaşılacağı üzere, boş geçen derslere girilmesi nöbet ücreti dışında ücretlendirilir.
Yani boş derse girmenin ücreti, nöbet görevi için verilen ücrete dahil değildir.
FARKLI BRANŞTAKİ BİR NÖBETÇİ ÖĞRETMEN BU ÜCRETTEN YARARLANABİLİR Mİ?
Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine ilişkin Kararın 5nci maddesinin ç fıkrasında, aylık karşılığı ders görevini dolduramayan öğretmenler için, “bu yükümlülük öncelikle alanlarında, alanlarında ders bulunmayanlara ise ihtiyaç hâlinde ve istekleri üzerine alanları dışında ders görevi verilmek suretiyle yerine getirilir" denilmektedir.
Aynı kararın 6nci maddesinin c fikrasında da ek ders görevi hakkında, "alanlarında ek ders görevi verilemeyen veya kısmen verilebilenlere, ihtiyaç halinde ve istekleri üzerine alanları dışında da ek ders görevi verilebilir" denilmektedir.
Dolayısıyla, boş geçen ders ile nöbetçi öğretmenin branşının farklı olması, öğretmenin müfredatı uygulamasının ve ek ders ücretinden yararlanmasının önünde bir engel teşkil etmemektedir.
Zaten bakanlık da genelgede branş farklılıklarından söz etmemiş, ücretten yararlanabilmek için müfredatın uygulanmasını yeterli görmüştür.
AYLIK ve EK DERS KARŞILIĞI YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ DOLDURAN ÖĞRETMENLERİN BU ÜCRETTEN YARARLANAMAMASI HUKUKİ MİDİR?
Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararda, öğretmenlerin alabileceği ek ders saatlerinin sınırları belirlenmiştir. Burada belirtilen maksimum saatler dışında ek ders ödemesi yapılamamaktadır.
Anayasanın “Zorla çalıştırma yasağı" başlıklı 18nci maddesinde, "Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır" denilmektedir.
Zaten bu maddenin gerekçesinde de angaryanın tanımı, "kişinin emeğinin karşılığını almadan zorla çalıştırılmasıdır" şeklinde yapılmıştır.
Dolayısı ile yükümlü bulunduğu aylık ve ek ders karşılığını dolduran nöbetçi öğretmeni boş geçen derse girmekle görevlendirip, karşılığında bir ücret ödenmemesi anayasanın ilgili 18nci maddesine aykırıdır.
Anayasa, normlar hiyerarşisine göre kanun, yönetmelik ve genelgeden üstte olduğundan, oluşan bu uyumsuzlukta anayasa maddesi geçerlidir.
O halde bir nöbetçi öğretmenin, yükümlü bulunduğu aylık ve ek ders karşılığını doldurmuş olsa dahi, boş geçen derse girdiğinde, müfredatı uygulamak koşulu ile ek ders ücretinden yararlandırılması gerekmektedir.
Erdinç KUTLU Hürriyetçi Eğitim Sen"
