BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve İlkeler
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönerge’nin amacı, Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmî ve özel ilköğretim kurumlarında çocuğa sunulan her türlü hizmetin niteliğini arttırmak için oluşturulan İlköğretim Kurumları Standartları (İKS) sistemi kapsamında okul gelişimine yönelik planlama, uygulama, izleme, değerlendirme çalışmaları ile bu çalışmaları yürüten yönetim organlarının görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönerge, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel ilköğretim kurumları ile merkez ve taşra teşkilatında İlköğretim Kurumları Standartları sistemi kapsamında yapılacak iş ve işlemleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönerge, 14 /6/ 1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, 5 /01/ 1961 tarihli ve 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu, 10 /12/ 2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 26 /5/ 2006 tarihli ve 26179 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, 18/01/1995 tarihli ve 22175 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Millî Eğitim Bakanlığı Millî Eğitim Müdürlükleri Yönetmeliği, 24/06/2011 tarihli ve 27974 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği, 31/05/2006 tarihli ve 26184 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ve 27/08/2003 tarihli ve 25212 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönerge’de geçen;
a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
b) Genel Müdürlük: İlköğretim Genel Müdürlüğünü,
c) İlköğretim Kurumları: Bakanlığa bağlı resmî ve özel ilköğretim okullarını,
ç) İlköğretim Kurumları Standartları (İKS) Sistemi: İlköğretim kurumlarında çocuğa sunulan her türlü hizmetin niteliğini arttırmak için oluşturulan ve okulun gelişimine yönelik ilköğretim okulları, merkez ve taşra teşkilatı birimlerinde yapılacak planlama, uygulama, izleme, değerlendirme çalışmalarının bütününü,
d) İlköğretim Kurumları Standartları (İKS): İlköğretim kurumlarında eğitim yönetiminin, öğrenme öğretim süreçlerinin ve destek hizmetlerinin ilköğretimin genel amaç ve hedeflerine, çocuk haklarına ve çocuğun yüksek yararına uygunluğunu sağlamak için belirlenen hedef durumları tanımlayan standart ve alt standartlardan oluşan bütünü,
e) Standart Alanı: İlköğretim kurumlarındaki temel hizmet süreçlerine göre, ilişkili ve kategorik standart gruplarını,
f) Standart: İlköğretim kurumlarında eğitim yönetiminin, öğrenme öğretim süreçlerinin ve destek hizmetleri alanlarının her birini oluşturan ögelerin MEB politikaları, çocuk hakları ve çocuğun yüksek yararına uygunluğunu değerlendirmek için belirlenmiş ölçütleri,
g) Alt Standartlar: Her bir standardın okulda varlığı ve işlerliği açısından tanımlanmış belli bir hedef duruma ilişkin doğrulanabilen, işlevsel ögelerini,
ğ) Örtük Standart: Toplumsal cinsiyete duyarlık, okul rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri, demokratik okul iklimi, dezavantajlı çocuklara sunulan hizmetler gibi temalara dayalı olarak farklı standart alanlarında yer alan alt standartların gruplandırılmasıyla oluşturulan standartları,
h) Mevcut Durum Girdileri: Belli bir alt standardın okulda işlerliğini doğrulamak için toplanan, varlık-yokluk, zaman, sayı gibi uygulama verilerini,
ı) Performans Göstergeleri: Alt standartla ilgili okul uygulamalarının, ilgili kurumsal faaliyetlerin işlevsel olarak yürütüldüğünün ve bu yürütmede belli bir performans ortaya konulduğunu kanıtlayan; sıklık, miktar, güncellik ve oran içeren uygulama çıktılarını,
i) Algılanan Yarar Düzeyi: İlköğretim okullarının sunduğu hizmetlerden ve bunların sonuçlarından yararlananlar ve çalışanların alt standart düzeyindeki varlık-yokluk, işlevsellik, paylaşım ve yarar durumuna ilişkin algılarını ortaya koyan verileri,
j) Algılanan Yarar Ölçeği: Okul aktörlerince algılanan yarar düzeyini belirlemede kullanılan ölçme aracını,
k) Okul Aktörleri: İlköğretim kurumlarında hizmet sunan ve/veya bu hizmetlerin doğrudan yararlanıcısı olanlardan; yöneticiler, öğretmenler, kuruma kayıtlı çocuklar ile bu çocukların velilerini,
l) Çocuk: İlköğretim kurumlarında eğitim gören öğrencileri,
m) Veli: Çocuğun annesi, babası veya yasal olarak sorumluluğunu üstlenen kişiyi,
n) Kurum Müdürü: Gündüzlü veya yatılı ilköğretim kurumlarının müdürlerini,
o) İKS Modülü: İKS’ nin mevcut durum ve algılanan yarar düzeyine dair verilerin girildiği ve mevcut durum girdilerinden performans verilerini üreten, tüm verileri belirlenmiş göstergelere göre işleyen, raporlayan ve okul, ilçe, il ve merkezi düzeyde tanımlanmış yetkili kişilerin veri girişine ve kullanımına açık olan İnternet tabanlı yazılım sistemini,
ö) İKS Standart Raporu: Genel Müdürlükçe belirlenen değişkenlere göre İKS mevcut durum girdilerinin ve performans göstergelerinin gerçekleşme durumu ile; algılanan yarar düzeyini alt standart/standart/ standart alanı temelinde her bir okul aktörü için ayrı ayrı, birlikte ve karşılaştırmalı olarak ortaya koyan ve her okul için aynı göstergelerden oluşan raporu,
p) İKS Sorgulama Raporu: Mevcut durum, performans göstergeleri ve algılanan yarar düzeyine ilişkin ihtiyaç duyulan konularda alınan raporu,
r) İKS Kılavuzu: Genel Müdürlükçe hazırlanan İKS’nin kavramsal temelleri ile uygulama esas ve usullerine ilişkin açıklayıcı ve yönlendirici bilgiler içeren rehberi,
s) Öz Değerlendirme: İKS’yi esas alarak ilköğretim kurumlarının gelişimlerini sağlamak üzere kendilerini kapsamlı, sistematik ve düzenli olarak değerlendirmeleri,
ş) Okul Gelişim Planı: Okul gelişimi için oluşturulan, bir yıllık sürede gerçekleştirilecek amaç ve hedefleri içeren planı,
t) Okul Stratejik Planı: 10 / 12 / 2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ve Planlı Okul Gelişim Modeli kapsamında oluşturulan, okulun vizyon, misyon ve değerleri ile beş yıllık sürede gerçekleştirilecek amaç ve hedefleri içeren planı,
u) Okul Gelişim Yönetim Ekibi (OGYE): Okulun bütün birim temsilcilerinin katılımı ile kurulan ve okul gelişimi kapsamında belirlenen görevleri yapan ekibi,
ü) AR-GE Birimi: İl/ilçe millî eğitim müdürlüklerindeki strateji geliştirme şubelerine bağlı araştırma ve geliştirme süreçlerinden sorumlu birimi,
v) Araştırma, Stratejik Planlama ve Kalite Geliştirme Ekibi: İl/ilçe millî eğitim müdürlüklerinde AR-GE birimleri bünyesinde İlköğretim Kurumları Standartları uygulamasına ilişkin görevleri de yerine getiren ekibi,
y) Okul Çalışma Programı: İKS kapsamında ilköğretim kurumlarında veri giriş öncesi, esnası ve sonrasında yapılacakları gösteren OGYE tarafından hazırlanan programı
ifade eder.
İlkeler
MADDE 5- (1) İKS’nin geliştirilmesinde ve uygulamasında aşağıdaki ilkeler göz önünde bulundurulur;
a) İlköğretimin genel amaç ve hedefleriyle tutarlı olmak,
b) Çocuk odaklı yaklaşımı ve çocuğun yüksek yararını esas almak,
c) Karar alma, uygulama ve değerlendirme süreçlerinde toplumsal cinsiyete duyarlı olmak,
ç) Dezavantajlı çocukların eğitim ve gelişim haklarına duyarlı olmak,
d) Tarafsız, şeffaf ve tüm gelişmelere açık olmak,
e) Okul gelişimi sürecinde okul aktörlerinin katılımını sağlamak,
f) Eğitimde niteliği artırmaya yönelik geçmiş ve mevcut çalışmalardan yararlanmak,
g) İKS verilerini öz değerlendirme anlayışıyla okulun sürekli gelişimi için kullanmak,
ğ) İKS verilerini okullar arası rekabet yerine, okulun kendi içinde bu standartlara erişimini hedefleyen bir yaklaşımla kullanmak,
h) İKS verilerini okul, ilçe, il ve Bakanlık Merkez Teşkilatı düzeyinde durum saptama, ihtiyaçları belirleme, planlama, kaynakları yönlendirme, izleme değerlendirme, rehberlik ve danışma süreçlerinde işlevsel bir araç olarak kullanmak,
ı) İKS verilerini okulun denetiminde esas alınacak bir ödül ya da ceza aracı olarak görmemek, okulu geliştirmenin, desteklemenin ve rehberlik etmenin bir aracı olarak kullanmak.
İKİNCİ BÖLÜM
İlköğretim Kurumları Standartları Veri Toplama ve
Değerlendirme Süreci
Veri türleri
MADDE 6- (1) İlköğretim Kurumları Standartları kapsamında mevcut durum girdileri, performans göstergeleri ve algılanan yarar düzeyi olmak üzere üç tür veri bulunmaktadır.
Veri kaynakları ve veri toplama araçları
MADDE 7- (1) İKS verileri, Millî Eğitim Bakanlığı Bilgi İşlem Sistemi (MEBBİS) yazılımında yer alan İKS modülü kullanılarak aşağıdaki veri kaynaklarından ve araçlarından yararlanılarak derlenir:
a) Mevcut durum girdilerine ilişkin veriler, okuldaki kayıtlardan elde edilir.
b) Performans göstergelerine ilişkin veriler, İKS modülünün mevcut durum bölümündeki girdilere dayanarak önceden belirlenmiş ölçütler doğrultusunda yazılım tarafından otomatik olarak hesaplanır.
c) Algılanan yarar düzeyine ilişkin veriler, okul aktörlerine yönelik olarak hazırlanmış algılanan yarar ölçekleri kullanılarak derlenir. Bu kapsamdaki veriler, yönetici ve öğretmenlerin tümünden, çocuk ve velilerden ise İKS modülünce otomatik olarak belirlenen örneklem üzerinden elde edilir.
Veri giriş yöntemi ve zamanlaması
MADDE 8- (1)İKS verileri girişi ve zamanlamasında aşağıdaki esaslara uyulur;
a) Mevcut durum verileri, kurum müdürü ya da görevlendireceği bir müdür yardımcısı tarafından sisteme işlenir.
b) Algılanan yarar yönetici ve öğretmen ölçekleri, kişilerin kendileri/ilgililer tarafından okulda, evde veya İnternet erişiminin olduğu herhangi bir bilgisayar ortamında doldurulur.
c) Algılanan yarar çocuk ölçeği, sınıf/şube rehber öğretmeni rehberliğinde okulda bilgisayar ortamında doldurulur.
ç) Algılanan yarar veli ölçeği, örnekleme alınan veliler tarafından evde, okulda bilgisayar ortamında doldurulur. Eğer velinin İnternete erişimi yoksa veya herhangi bir sebepten okula gelemiyorsa basılmış veli ölçeği örneğinin elle doldurulması sağlanır. El ile doldurulan ölçekler, sınıf/ şube rehber öğretmenleri tarafından İKS modülü üzerinden bilgisayar ortamına aktarılır. Ölçeği el ile dolduran veliden kendisinin doldurduğuna dair yazılı beyan alınır.
(2) Algılanan yarar ölçeğini;
a) Velilerden engellilik, okuma yazma bilmeme ve/veya bilgisayar kullanamama,
b) Çocuklardan özel eğitim gereksinimi olanların ölçeği doldurması, okulun rehber öğretmeni ve /veya sınıf/şube rehber öğretmeni desteğinde gerçekleştirilir.
(3) Mevcut duruma ilişkin veriler İlköğretim Genel Müdürlüğünce duyurusu yapılacak zaman dilimlerinde; algılanan yarar düzeyine ilişkin veriler ise okul aktörlerince her yıl 01 Mart-30 Nisan tarihleri arasında İKS modülüne girilir.
Verilerin analizi
MADDE 9- (1) İKS uygulaması kapsamında toplanan verilerin analizleri, standart alanı, standart, alt standart ve örtük standart boyutlarında;
a) Mevcut durum girdilerine dayalı olarak belirlenen performans göstergeleri üzerinden,
b) Algılanan yarar düzeyi her okul aktörü için ayrı ayrı, birlikte veya karşılaştırmalı olarak istatistiksel yöntemler kullanılarak okul, ilçe, il ve ülke düzeyinde İKS modülü üzerinden yapılır.
Verilerin raporlanması
MADDE 10- (1) İlköğretim Kurumları Standartları’na göre toplanan verilerden standart rapor ve sorgulama raporu olmak üzere iki tür rapor hazırlanır. Bu raporlar, okulu izleme, rehberlik etme, değerlendirme, destekleme ve geliştirmenin bir aracı olarak kullanılır.
a) İKS Standart Raporu; okul, ilçe, il ve merkezî düzey için hazırlanır. Bu raporlara, her düzeyde tanımlanmış yetkililer tarafından İKS modülü üzerinden erişilir. İKS Standart Raporu yılda bir kez olmak üzere haziran/temmuz aylarında İKS modülünden alınır.
b) İKS Sorgulama Raporu; standart raporun yanında ihtiyaç duyulan konularda tanımlanmış yetkililerce istenilen zamanda, istenilen değişkenlere göre okul, ilçe, il ve merkezî düzeyde olmak üzere İKS modülünden alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İlköğretim Kurumları Standartlarının Uygulanmasında İlköğretim Kurumlarının, İlçe/İl Millî Eğitim Müdürlüklerinin ve Merkez Teşkilatının Görev ve Sorumlulukları
İlköğretim kurumlarının görev ve sorumlulukları
MADDE 11- (1) Kurum müdürü, İKS uygulamaları kapsamında aşağıdaki görevleri yapar;
a) Hazırlık sürecinde;
1) Okuldaki tüm çocuk, veli ve öğretmen bilgilerinin MEBBİS üzerinden güncellenmesini ve eksik olan bilgilerin tamamlanmasını sağlar.
2) Tüm çocukların, velilerin ve öğretmenlerin İKS hakkında yüz yüze bilgilendirilmesini sağlar.
3) OGYE’ nin İKS ile ilgili okul çalışma programını hazırlamasını sağlar.
4) OGYE ile birlikte okul çalışma programına son biçimini verir ve İKS okul çalışma programını onaylar.
5) Algılanan yarar ölçeklerini dolduracak olan çocuk ve veli listesini sistem üzerinden alır.
6) Algılanan yarar ölçeklerini dolduracak örneklemdeki çocuk ve velilerin, veri girişine ilişkin bilgilendirilmesini sağlar.
7) Veri girişi için bilgisayarları ve ilgili ortamları hazır bulundurur.
8) Mevcut durum girdilerine veri oluşturacak belge ve bilgilerin önceden hazırlanmasını sağlar.
b) Veri toplama sürecinde;
1) Mevcut durum girdilerine ilişkin bilgileri İKS modülüne girer veya görevlendireceği bir müdür yardımcısı tarafından girilmesini sağlar.
2) Okuldaki veri toplama çalışmalarını izler ve OGYE ile sürekli iş birliğinde bulunur.
3) Veri toplama sürecinin herhangi bir aşamasında saptanan sorunları, çözüm yolları ile birlikte OGYE ile değerlendirir.
4) Veri toplama sürecinde okul olanakları ile çözümleyemedikleri sorunları ilçe/il AR-GE bölümüne bildirir.
5) İKS modülüne algılanan yarar ölçeklerini dolduramayan veliler için gerekli tedbirleri alarak bu ölçeklerin doldurulmasını sağlar.
c ) Verilerin değerlendirilmesi ve okul gelişim sürecinde;
1) Okul İKS standart raporlarının, OGYE ve öğretmenler kurulunda değerlendirilmesini sağlar.
2) OGYE tarafından İKS standart raporlarına göre okul ihtiyaçlarının belirlenmesini, önceliklendirilmesini ve gerek duyulan alanlarda daha ayrıntılı analizler yapılmasını sağlar.
3) OGYE ve öğretmenler kurulu tarafından, İKS standart raporları kullanılarak okul stratejik planı ve okul gelişim planının hazırlanmasını, uygulanmasını, izlenmesini, raporlanmasını, değerlendirilmesini ve geliştirilmesini sağlar.
4) Okulun hazırlayacağı projeler ile faaliyet ve eylem planlarının hazırlanmasında İKS verilerinden yararlanılmasını sağlar.
5) İlköğretim kurumları standartları ve standartlara göre gerçekleştirilen uygulamalara ilişkin OGYE tarafından hazırlanan geri bildirimlere son şeklini vererek ilçe/il AR-GE birimlerine gönderir.
(2) Kurum müdür yardımcıları, ilköğretim kurumları standartları hazırlık, veri toplama, değerlendirme ve okul gelişim süreçlerinde; okul çalışma programında yer alan faaliyetlerden kurum müdürünce sorumluluğuna verilen görevlerin uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesine ilişkin iş ve işlemleri yerine getirir. İlköğretim kurumları standartlarının ve standartlara göre gerçekleştirilen uygulamaların geliştirilmesine ilişkin önerilerini OGYE’ ye yazılı olarak bildirir.
(3) Okul Gelişim Yönetim Ekibi (OGYE), İKS uygulamaları kapsamında aşağıdaki görevleri yapar;
a) Hazırlık sürecinde;
1) Veri toplama, verilerin değerlendirilmesi ve okul gelişim sürecinde kullanılmasına ilişkin yapılacak iş ve işlemleri içeren bir okul çalışma programı hazırlar.
2) Algılanan yarar ölçeklerinin nasıl doldurulacağına ilişkin çocuk, veli ve öğretmenleri bilgilendirir; velilerin ölçekleri doldurmalarına ilişkin yöntemi, yeri ve gerekli araçları belirler.
3) Çalışma programı çerçevesinde gerekli mekân, araç ve gereçleri hazırlar; çocuklara ve velilere, uygulamanın yapılacağı yer ve saatin, okul yönetimi veya sınıf/şube rehber öğretmeni aracılığı ile bildirilmesini sağlar.
b) Veri toplama sürecinde;
1) Veri toplama sürecinin okul çalışma programı doğrultusunda yapılmasını sağlar.
2) Algılanan yarar ölçeklerinin çocuk, veli, öğretmen ve yöneticilerce doldurulmasına destek olur.
3) Uygulamaya katılan öğretmen, çocuk ve velilerle gerek duyulması hâlinde toplantı ve görüşmeler düzenler.
4) Çözümleyemediği sorunları okul yönetimine ivedi olarak bildirir ve okul yönetimi ile birlikte belirlenen önlemleri uygular.
c) Verilerin değerlendirilmesi ve okul gelişim sürecinde;
1) Okul gelişimini sağlamak amacıyla İKS standart raporlarını değerlendirir.
2) İKS standart raporlarına göre okul ihtiyaçlarının belirlenmesini, önceliklendirilmesini sağlar ve gerek duyulan alanlar için analizler yapılmasını okul yönetiminden talep eder.
3) Okul stratejik planı ve okul gelişim planının hazırlanması, uygulanması, izlenmesi, raporlanması, değerlendirilmesi ve geliştirilmesi süreçlerinde İKS standart ve sorgulama raporlarını kullanır.
4) İKS standart raporlarına ve analiz sonuçlarına dayandırılarak hazırlanan okul gelişim planının İKS standart alanları esas alınarak hazırlar.
5) İlköğretim Kurumları Standartları’nın geliştirilmesine ilişkin okul paydaşlarının geri bildirimlerini derleyerek AR-GE’ye ulaştırılmak üzere okul yönetimine yazılı olarak sunar.
6) Okulda, İKS standart raporlarının bulguları doğrultusunda, araştırma-geliştirme çalışmaları yapar ya da yapılmasını destekler.
7) İKS’nin uygulanmasında sistemden kaynaklı aksaklıklar konusundaki geri bildirimleri derleyerek AR-GE’ye ulaştırılmak üzere okul yönetimine yazılı olarak sunar.
8) Değerlendirme ve okul gelişimi sürecini, okul çalışma programı doğrultusunda izler.
9) Okulun hazırlayacağı projeler ile faaliyet ve eylem planlarının hazırlanmasında İKS verilerinden yararlanır.
(4) Öğretmenler Kurulu, İKS uygulamalarını toplantı gündemine alarak;
a) İKS veri toplama, değerlendirme ve okul gelişimi süreçlerine destek olur.
b) İKS standart raporlarını kullanarak okul stratejik planı ve okul gelişim planının hazırlanması, uygulanması, izlenmesi, raporlanması, değerlendirilmesi ve geliştirilmesi için önerilerini OGYE’ye yazılı olarak bildirir.
c) İKS’nin ve standartlara göre gerçekleştirilen uygulamaların geliştirilmesine ilişkin önerilerini OGYE’ ye yazılı olarak bildirir.
(5) Öğretmenler, İKS uygulamaları kapsamında aşağıdaki görevleri yerine getirir:
a) Algılanan yarar ölçeğini, bilgisayar ortamında bireysel olarak doldurur.
b) İKS modülünce belirlenen sınıfındaki çocuk ve velilerin algılanan yarar ölçeğini doldurmasını sağlar. Varsa kâğıt üzerinde veliler tarafından doldurulan ölçeklerde veliden kendisinin doldurduğuna dair yazılı beyan ve imza alır. Beyan edilen bilgileri İKS modülüne aktarır.
c) Sorumluluk alanları ile ilgili veri ve bilgileri derleyerek İKS sürecinde değerlendirilmek üzere okul yönetimine bildirir.
ç) İlköğretim kurumları standartlarının ve standartlara göre gerçekleştirilen uygulamaların geliştirilmesine ilişkin önerilerini OGYE’ye yazılı olarak bildirir.
İlçe millî eğitim müdürlüklerinin görev ve sorumlulukları
MADDE 12- (1) İKS uygulamaları kapsamında ilçe millî eğitim müdürlüğü AR-GE birimi “Araştırma, Stratejik Planlama ve Kalite Geliştirme Ekibi” tarafından yapılacak görevler;
a) İKS uygulamaları kapsamında verilerin toplanması, değerlendirilmesi ve raporlanması sürecinde ilköğretim kurumlarına rehberlik eder ve eşgüdüm sağlar.
b) İlköğretim kurumlarına stratejik plan ve okul gelişim planı hazırlık, uygulama, izleme, raporlama ve değerlendirme süreçlerinde İKS sonuçlarının kullanılmasında rehberlik eder.
c) İlçe düzeyinde, İKS yazılımından “ilçe standart raporları”nı alır ve buna göre ilköğretim kurumlarının mevcut durumunu ve ihtiyaçlarını belirler, önceliklendirir ve gerek duyulan alanlar için sorgulama raporları alır.
ç) İlköğretim kurumlarınca yürütülen hizmetlerin, İKS’ye uygun olarak yerine getirilip getirilmediğini, “ilçe standart ve sorgulama raporları” bağlamında inceler, söz konusu raporları görüş ve önerileri ile birlikte ilgili şube müdürlüklerine ve ilçe millî eğitim müdürüne verilmek üzere ilçe AR-GE yöneticisine iletir.
d) İKS standart ve sorgulama raporları bağlamında ilçe millî eğitim müdürlüğünün ilgili şubelerinin yaptıkları iş ve işlemleri izler.
e) AR-GE birimi faaliyet raporunu hazırlarken İKS raporları ve izleme sonuçlarını dikkate alır.
f) İKS sürecinde belirlenen sorunların ilçe millî eğitim müdürlüğünün olanakları ile çözülmesini sağlar, çözülemeyen sorunları, çözüm önerilerini ve İKS’nin geliştirilmesine ilişkin geri bildirimleri derleyerek il AR-GE birimine bildirilmek üzere ilçe AR-GE yöneticisine sunar.
g) İlçe düzeyinde ilgili birim ve sorumlulara, araştırma, ihtiyaç belirleme, planlama, kaynak tahsisi, izleme değerlendirme, teftiş ve benzeri konularda yararlanılmak üzere veri ve bilgi desteği sunar.
ğ) İlçe millî eğitim müdürlüğünün stratejik planı ve faaliyet raporunun hazırlanmasında İKS verilerinden yararlanılmasını sağlar.
h) AR-GE araştırma, stratejik planlama ve kalite geliştirme ekibi üyeleri, mahallî hizmet içi eğitim planlarında yer alan İKS ile ilgili eğitim faaliyetlerinde gerektiğinde eğitim görevlisi olarak rol alır.
(2) İlçe düzeyinde AR-GE birimi oluşturulmadığı takdirde, yukarıdaki görevler il AR-GE birimince yerine getirilir.
(3) İlçe millî eğitim müdürlüğü şubeleri, İKS ilçe standart ve sorgulama raporları ve AR-GE biriminden gelen geri bildirimlerden yararlanarak görev alanları bağlamında, ilçe ihtiyaçlarını belirler, planlar, kaynakları bu ihtiyaçlara göre yönlendirir, çalışmaları izler ve değerlendirir.
İl millî eğitim müdürlüklerinin görev ve sorumlulukları
MADDE 13- (1) İKS uygulaması kapsamında il millî eğitim müdürlükleri AR-GE birimi “Araştırma, Stratejik Planlama ve Kalite Geliştirme Ekibi” tarafından yapılacak görevler;
a) İKS kapsamında verilerinin toplanması, değerlendirilmesi ve raporlanması sürecinde ilköğretim kurumlarına ve ilçe millî eğitim müdürlüklerinin ilgili birimlerine rehberlik eder ve eşgüdüm sağlar.
b) İlçe millî eğitim müdürlüğünün İKS verilerinden yararlanarak stratejik planı ve faaliyet raporunun hazırlanmasında ve İKS sonuçlarının kullanılmasında ilçe AR-GE birimine rehberlik eder.
c) İKS yazılımından il düzeyi için tanımlanan “standart raporları” alır ve buna göre ilköğretim kurumları ile ilçelerin mevcut durumunu ve ihtiyaçlarını belirler, önceliklendirir ve gerek duyulan alanlarda il düzeyi için tanımlanan sorgulama raporları alır.
ç) İlköğretim kurumlarınca yürütülen hizmetlerin, İKS’ ye uygun olarak yerine getirilip getirilmediğini, “il standart ve sorgulama raporları” bağlamında inceler, söz konusu raporları görüş ve önerileri ile birlikte ilgili şube müdürlüklerine ve il millî eğitim müdürüne sunulmak üzere il AR-GE yöneticisine iletir.
d) İKS standart ve sorgulama raporları bağlamında ilgili il millî eğitim müdürlüğü şubelerinin yaptıkları iş ve işlemleri izler.
e) AR-GE birimi faaliyet raporunu hazırlarken İKS raporları ve izleme sonuçlarını dikkate alır.
f) İKS sürecinde belirlenen sorunların çözümünü il olanakları ile sağlar, çözülemeyen sorunları Genel Müdürlük ilgili birime bildirilmek üzere il AR-GE yöneticisine sunar.
g) İl düzeyinde ilgili birim ve sorumlulara, araştırma, ihtiyaç belirleme, planlama, kaynak tahsisi, izleme değerlendirme, teftiş ve benzeri konularda yararlanılmak üzere veri ve bilgi desteği sunar.
ğ) il millî eğitim müdürlüğünün stratejik planı ve faaliyet raporunun hazırlanmasında İKS verilerinden yararlanılmasını sağlar.
h) AR-GE birimi ekip üyeleri, mahallî hizmet içi eğitim planlarında yer alan İKS ile ilgili eğitim faaliyetlerinde gerektiğinde eğitim görevlisi olarak rol alır.
(2) AR-GE birimi oluşturulamayan ilçelerde, bu Yönerge’nin 12’nci Maddesi’nde belirtilen görevler, il AR-GE “Araştırma, Stratejik Planlama ve Kalite Geliştirme Ekibince” yerine getirilir.
(3) İl millî eğitim müdürlüğü şubeleri, İKS il standart ve sorgulama raporları ve AR-GE biriminden gelen geri bildirimlerden yararlanarak görev alanları bağlamında, il ihtiyaçlarını belirler, planlar, önceliklendirir, kaynakları bu ihtiyaçlara göre yönlendirir, çalışmaları izler ve değerlendirir.
(4) Eğitim Müfettişleri Başkanlığınca İKS uygulamaları kapsamında yapılacak görevler;
a) Eğitim müfettişlerinin, ilköğretim kurumlarının rehberlik ve teftişinde İKS uygulamaları kapsamında yürüteceği görevler aşağıda belirtilmiştir;
1) Yıllık ve aylık çalışma programlarını İKS uygulamaları ile ilişkilendirerek hazırlar.
2) Denetime gideceği okulların İKS standart raporlarını ve il/ilçe standart ve sorgulama raporlarını inceler.
3) İlköğretim kurumlarının İKS hedeflerini karşılamada gösterdiği gelişmeleri izler,
4) İlköğretim kurumlarında, İKS’ye göre algılanan yarar düzeyine ilişkin, okul aktörleri arasında belirgin tutarsızlık bulunduğunda, tüm aktörlerle özellikle veli ve çocuklarla görüşmeler yaparak durumu inceler,
5) Okulun İKS standart raporunda yer alan mevcut durum verilerini, ihtiyaç duyulması hâlinde, doğrulama kaynaklarından doğrular,
6) Algısal yarar ölçeklerini çocuklar ve veliler tarafından usulüne uygun olarak doldurulup doldurulmadığını kontrol eder.
7) Görev alanındaki okullarda kendi değerlendirmesi ile İKS sonuçları arasında belirgin farklılık bulduğunda; farkın nedenlerini, gerektiğinde il/ilçe için yeni sorgulama raporları da alınmasını sağlayarak çok boyutlu ve çok kaynaklı olarak inceler, araştırır, okula geri bildirim verir ve rehberlik eder.
8) Okula ilişkin hazırladığı raporlarda İKS için özel bir bölüm açar ve İKS çalışmalarını değerlendirir. Yaptığı değerlendirme sonuçlarını İKS modülünde ilgili yere de en geç on beş gün içerisinde aktarır.
b) Teftiş grubu başkanı, bölgesinin eğitim ve öğretimi hakkında, öğretim yılı ortasında ve sonunda grup üyeleri ile birlikte hazırladığı genel durum raporunda İKS için özel bir bölüm açar ve İKS çalışmalarını değerlendirir. Değerlendirme sonuçlarını İKS modülünün ilgili bölümüne girer. Genel durum raporunu öğretim yılı sonunda eğitim müfettişleri başkanlığına sunar.
c) Eğitim müfettişleri başkanlığı, toplantılarında İKS sonuçlarını;
1) Eğitimde niteliği artırmak, sorunları saptamak ve çözüm önerileri geliştirmek üzere araştırma konularının belirlenmesi;
2) Eğitim müfettişlerinin görev alanına giren ilköğretim kurumlarının teftiş ve değerlendirilmesi ile bunlar hakkında alınması gereken önlemlere esas olacak inceleme ve araştırmaların yapılması,
3) Eğitim müfettişleri tarafından ilköğretim kurumlarında yürütülecek mesleki çalışma programının belirlenmesi,
4) İlköğretim kurumlarında verilecek rehberlik amaçlı teftiş ve değerlendirme çalışmalarının yürütülmesi,
5) Rehberlik hizmetlerinin değerlendirilmesine ilişkin ortak esas ve ölçütlerin belirlenmesi,
6) Teftiş gruplarınca düzenlenen öğretim yılı ortası ve sonu raporlarının değerlendirilmesi konularında öncelikli olmak üzere kullanır.
ç) Eğitim müfettişleri başkanlığı stratejik planı ve faaliyet raporunun hazırlanmasında, okul, ilçe ve il düzeyindeki İKS sonuçlarını veri olarak kullanır.
d) Eğitim müfettişleri başkanlığınca eğitim öğretim yılı sonunda, okullardaki İKS çalışmaları ile ilgili teftiş gruplarından gelen raporlar ve öneriler birleştirilerek il millî eğitim müdürüne sunulur.
Genel müdürlüğün görev ve sorumlulukları
MADDE 14- (1) İKS uygulaması kapsamında Genel Müdürlük tarafından yapılacak görevler;
İKS ve Uygulamalardan Sorumlu Şube/Şubelerce,
a) Hazırlık sürecinde;
1) İKS kılavuzunu hazırlar.
2) İKS uygulamasına ilişkin yıllık çalışma programı hazırlar.
3) İl/ilçe millî eğitim müdürlükleri ile ilköğretim kurumlarının, İKS uygulamasının amacı, kapsamı, ilkeleri, dayanakları, veri toplama, değerlendirme, raporlama ve sonuçların kullanılması hakkında bilgilendirilmesini sağlar.
4) Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü (EĞİTEK) ile iş birliği içinde İKS standart ve sorgulama raporlarının çerçevesini, formatını, içeriğini belirler.
5) İKS uygulamalarına ilişkin kapasite geliştirme amaçlı il, ilçe millî eğitim müdürlükleri ile ilköğretim kurumlarının ihtiyaçlarına uygun hizmet içi eğitim tekliflerini hazırlar ve ilgili birime önerir.
6) İKS modülünün tüm ilköğretim kurumlarında kullanıma hazır hâle gelmesini sağlar.
7) İKS uygulamasına ilişkin destek, araç ve mekanizmalar ile bunların işleyiş süreçlerini belirler.
b) Veri girişinin izlenmesi sürecinde;
1) Yıllık çalışma programı kapsamında, izleme planı hazırlar.
2) İKS uygulamalarını amaç, kapsam, temel ilkeler ve çalışma programı çerçevesinde izler.
3) İKS modülü ve veri toplama süreç yönetiminin işlevselliğini izler.
4) İKS veri giriş sürecinde, kurumlardan gelebilecek teknik destek taleplerini alır, değerlendirir ve karşılanmasını sağlar.
5) İKS modülünün okullarca kullanımı sırasında ortaya çıkan sorunları EĞİTEK ile birlikte değerlendirir ve çözülmesini sağlar.
6) Okulların İKS çalışma programlarını il AR-GE birimi işbirliğinde izler ve değerlendirir.
7) İzleme sürecinin herhangi bir aşamasında saptadığı ortak sorunları çözüm yolları ile birlikte il AR-GE birimine bildirir.
8) İzleme sonuçlarını periyodik olarak değerlendirerek alınabilecek önlemleri belirler.
9) Toplanan verilerin geçerlik ve güvenirliklerinin sağlanmasına yönelik çalışmaların yapılmasını sağlar.
c) Raporlama sürecinde;
1) Ülke düzeyinde, İKS modülünden “İKS standart raporlarını” alır ve buna göre ilköğretim kurumlarının mevcut durumunu ve ihtiyaçlarını belirler, önceliklendirir ve gerek duyulan alanlar için il/ilçe ve ülke düzeyi sorgulama raporları hazırlar.
2) Ülke düzeyinde ilköğretim kurumları hizmet ve uygulamalarının, ilköğretim kurumları standartlarına uygun olarak yerine getirilip getirilmediğini, “standart ve sorgulama raporları” bağlamında belirleyerek Genel Müdürlük makamına sunulmasını sağlar.
3) İKS standart ve sorgulama rapor sonuçlarının Genel Müdürlüğün ilgili şubeleriyle paylaşılmasını sağlar.
4) İKS standart ve sorgulama raporları bağlamında Genel Müdürlük şubelerinin yaptıkları iş ve işlemleri izler, şubeler arasında koordinasyon ve eşgüdüm sağlar, yapılan çalışmalara faaliyet raporunda yer verir.
5) İKS rapor sonuçlarına göre ilgili Genel Müdürlüklerle gerektiğinde iş birliği yapar.
6) Ülke düzeyinde, İKS’nin uygulaması ve geliştirilmesine ilişkin sorun ve önerileri de içeren geri bildirimleri Genel Müdürlük makamına sunulmak üzere hazırlar. Tanımlanmış yetkililer dışında uygun bulunan diğer görevlilerin İKS raporlarına erişimine karar verir.
7) Okullardaki mevcut durum bilgilerinin sisteme giriş zamanına karar verir ve bu bilgilerin EĞİTEK tarafından modül üzerinde yayımlanmasını sağlar.
ç) Değerlendirme ve okul gelişim sürecinde;
1) Genel Müdürlük, stratejik plan, performans programı ve faaliyet raporunun İKS verileri de kullanılarak hazırlanması ve geliştirilmesi sürecinde eşgüdüm sağlar.
2) İKS sonuçlarından faydalanılarak ülke düzeyinde ilköğretim kurumlarının ihtiyaçlarının belirlenmesini, ilgili birimlerce kaynakların bu ihtiyaçlara göre yönlendirilmesini ve takibini sağlar.
3) Ülke düzeyinde ilgili birim ve sorumlulara, araştırma, ihtiyaç belirleme, planlama, kaynak tahsisi, izleme değerlendirme, teftiş ve benzeri konularda yararlanılmak üzere veri ve bilgi desteği sunar.
4) İKS uygulama sonuçlarının, stratejik plan ve okul gelişim planına yansıtılması konusunda ilköğretim kurumlarına rehberlik eder.
5) İKS uygulama sonuçlarını; ilköğretim kurumlarında eğitimin niteliğinin arttırılması ile ilgili model geliştirilmesi, ülke geneline yaygınlaştırılacak nitelikteki iyi örneklerin izlenmesi ve yaygınlaştırılması çalışmalarında kullanır.
6) İKS ve uygulamasına ilişkin illerden gelen geri bildirimleri inceler ve sistemi geliştirmek için gerekli önlemleri alır.
7) İKS Sistemini ve modülünü, uygulamadan gelen geri bildirimlere göre EĞİTEK iş birliği ile geliştirir.
8) İKS’ ye ilişkin gelişim ve değişim ihtiyaçlarını takip eder ve pilot çalışmalarla destekler.
(2) Genel Müdürlüğü diğer şubeleri, ülke düzeyindeki İKS standart ve sorgulama raporlarının kendi görev ve sorumluluk alanları ile ilişkili sonuçlarına göre il ihtiyaçlarını belirler, planlar, kaynakları bu ihtiyaçlara göre yönlendirir, çalışmaları izler ve değerlendirir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İlköğretim kurumları standartları sisteminin iyileştirilmesi
MADDE 15- (1) Gelişim ve değişimlere, uygulama sonuçlarına ve elde edilen geri bildirimlere göre Genel Müdürlük;
a) İlköğretim kurumları standartlarını,
b) İKS veri toplama araçlarını,
c) İKS modülünü,
ç) İKS kılavuzunu,
d) İKS uygulama süreçlerini sürekli biçimde gözden geçirerek iyileştirir ve İKS uygulama sonuçlarını ilköğretim kurumlarının sürekli gelişimi için kullanır.
(2) İKS uygulamasında gerekli iyileştirmelerin tespiti ve geri bildirimlerin etkili şekilde alınabilmesi için, çeşitli yöntem ve izleme araçları geliştirir ve uygular.
(3) İlköğretim Kurumları Standartlarındaki değişiklik Genel Müdürlüğün önerisi üzerine Bakanlık makamı oluru ile belirlenir. İKS sistemine ilişkin yapılacak değişiklikleri en geç bir hafta içinde tüm ilköğretim kurumlarına genelge/genelgelerle bildirmekle yükümlüdür.
Uygulama desteği
MADDE 16- Bilgisayar ve/veya İnternet bağlantısı işlevsel olmayan okulların durumu, okul yönetimince ilçe veya il AR-GE birimine bildirilir. Bu okulların İKS uygulaması, AR-GE birimince belirlenen başka bir okulda gerçekleştirilir.
Birleştirilmiş sınıflı eğitim yapan ilköğretim okulları
MADDE 17- Birleştirilmiş sınıflı eğitim yapan ilköğretim okullarında, bu Yönerge’nin 11’inci maddesinde belirtilen görevleri yerine getirmekten, müdür, müdür yetkili öğretmen veya müdür yetkili öğretmen yönetimindeki okulun diğer personeli sorumludur.
İlköğretim kurumları standartları verilerinin saklanması
MADDE 18- (1) İKS veri saklama sürecinde;
a) Velilerin el ile doldurdukları ve ilgili sınıf/şube rehber öğretmenince imzalatılan algılanan yarar ölçekleri,
b) İKS ile ilgili diğer veriler ve OGYE’ ce düzenlenen belgeler
okul idaresince iki yıl süre ile elektronik ortamda ve dosyada saklanır. İki yıl süre ile saklanan yazılı belgeler Devlet Arşiv Hizmetleri Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak imha edilir.
Tanımlanmış yetkili
MADDE 19- (1) Bu Yönerge’nin 10’uncu maddesinde belirlenen raporları, İKS modülünden almak, düzenlemek ve ilgili makamlara sunmak üzere;
a) İlköğretim kurumlarında, kurum müdürü, zorunlu hâllerde kurum müdürünün yetkili kılacağı müdür yardımcısı ya da OGYE’ de görevli bir kişi,
b) İlçe ve il millî eğitim müdürleri ile AR-GE yöneticisi, araştırma, stratejik planlama ve kalite geliştirme ekibi üyeleri,
c) İlköğretim kurumlarının rehberlik ve denetiminde görevlendirilen eğitim müfettiş yardımcıları, eğitim müfettişleri ile eğitim müfettişleri başkanları,
d) Genel Müdürlük tarafından belirlenip yetkilendirilen kişiler
tanımlanmış yetkili olarak belirlenir.
(2) İlçe millî eğitim müdürü, eğitim müfettişleri başkanı, il millî eğitim müdürü ve Genel Müdürlük makamı görevlileri sorgulama raporlarının görev alanları sınırlılığında içeriğini belirler, izler, değerlendirir ve denetler.
Hüküm bulunmayan hususlar
MADDE 20- (1) Bu Yönerge’de hüküm bulunmayan hususlarda, Millî Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı Yönergesi, Eğitim kurumlarında planlı ve sürekli gelişimi sağlayacak gelişim süreci basamaklarını açıklayan “Planlı Okul Gelişim Modeli”, Eğitim kurumlarında bireysel ve mesleki gelişim süreci basamaklarını açıklayan “Okul Temelli Mesleki Gelişim Modeli”, 25 /6/ 2010 tarihli ve 4194 sayılı Makam Oluru ekinde yürürlüğe giren Millî Eğitim Müdürlükleri Araştırma Geliştirme (AR-GE) Birimleri Yönergesi, 2506 sayılı Tebliğler Dergisinde yayınlanan Millî Eğitim Bakanlığı Toplam Kalite Yönetimi Uygulama Yönergesi, Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Müfettişleri Başkanlıkları Rehberlik ve Teftiş Yönergesi, İlköğretim Genel Müdürlüğünün Görev Yetki ve Sorumluluklarına İlişkin Yönerge hükümleri uygulanır.
Özel eğitim ve özel ilköğretim okulları
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bakanlık Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğüne ve Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğüne bağlı ilköğretim okullarında, ilköğretim kurumları standartları kapsamındaki uygulamalar, bu okulların standartları belirlenip yürürlüğe konulduktan sonra gerçekleştirilir.
Yürürlük
MADDE 21- (1) Bu Yönerge onay tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 22- (1) Bu Yönerge hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.
