YANDAŞ SENDİKACILIK ITUC RAPORUYLA TESCİLLENDİ

ITUC, her yıl yaptığı araştırma ile yaklaşık 143 ülkede, yıl içindeki sendikal gelişmeleri değerlendirdi.”Sendikal Hak İhlalleri” raporunda  dünyada geçen yıl yaşanan sendikal hak ihlallerine yer verildi. Raporda, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 143 ülkenin sendikal hak ihlalleri, sendikal hakların pratikte nasıl uygulandığı ve ulusal yasaların sendikal hakları ne ölçüde ve nasıl koruduğuna dair bilgilere yer verildi.

Bunların başında da yandaş sendikanın kamu çalışanlarına yaptığı baskılar yer alıyor. Raporda, baskı sonucunda üyelerin kendi sendikalarından istifa ettirilip yandaş sendikaya üye olması için zorlandığı belirtiliyor. Yandaş sendikaya üye olmayanlara da sürgün verilip çalıştığı illerden sürüldüğü açıkça ifade ediliyor.

 

Bunan yanı sıra sendikal hakların anayasam güvenceye alınmadığı da belirtilerek, toplu sözleme ve grev hakkının kapsamlı biçimde kullanılmadığına dikkat çekiliyor.

 

İŞTE ITUC TARAFINDAN HAZIRLANAN “SENDİKAL HAK İHLALLERİ” RAPORU

 

SENDİKAL HAK İHLALLERİ

ITUC

RAPORU

-ÖZET-

(Çeviren: Ercan HAN)

 

 

 

 

TÜRKİYE KAMU-SEN

AR-GE MERKEZİ

 

 

TÜRKİYE'DE SENDİKAL HAK İHLALLERİ

 
Uluslar arası Sendikalar Konfederasyonu her yıl yaptığı araştırma ile yaklaşık 143 ülkede, yıl içindeki sendikal gelişmeleri değerlendiriyor. ITUC'un Sendikal Hak İhlalleri Raporu'nda, dünyada geçen yıl yaşanan sendikal hak ihlallerine yer verildi. Raporda, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 143 ülkenin sendikal hak ihlalleri, sendikal hakların pratikte nasıl uygulandığı ve ulusal yasaların sendikal hakları ne ölçüde ve nasıl koruduğuna dair bilgilere yer verildi.  

Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) tarafından hazırlanan raporun “Türkiye”     başlıklı bölümünde Anayasa'da özgürlüklere dair bazı düzenlemeler yapılmasına karşın sendikal hakların yasal olarak hala büyük oranda kısıtlandığı belirtildi.

Geçen yıl birçok çalışanın kendi tercih ettikleri sendikalardan istifa ederek, siyasal iktidara yakın, yandaş örgütlenmelere katılmaya zorlandığı belirtilen raporda, sendikalara yönelik yargısal süreçler devam ederken birçok işçinin sendika üyesi olduğu için işlerinden atıldığı ifade edildi. Raporda, “2010 yılında, Anayasa'da özgürlüklere dair bazı düzenlemeler yapıldıysa da sendikal haklar, yasal olarak hala büyük oranda kısıtlanmaktadır” denildi.
 

Sendikal hakların yasalarla yeterince güvence altına alınmadığı belirtilen raporda, örgütlenme özgürlüğü Anayasa'da yer almasına rağmen sendika kurma veya bir sendikada çalışma hakkının sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına tanındığına dikkat çekildi. Raporda, ayrıca kamu sektörü de dahil olmak üzere birçok sektörde çalışanların grev hakkından mahrum bırakıldığı kaydedildi.
Sendikaların özgürce faaliyet gösteremediği eleştirisine yer verilen raporda, sendikaların meslek veya iş yeri temelinde örgütlenemediği, sendikaların iç yapıları ve faaliyetlerinin en ince ayrıntısına kadar incelendiği, sendikaların toplantı ya da miting düzenlemek için yetkili makamlardan izin almak zorunda olduğu belirtildi.  

Raporda, sendikacıların, polisin etkinliklere katılmasına ve kayıt altına almasına izin vermek zorunda olduğuna değinildi. Raporda, yasalara muhalefet etmesi halinde sendikaların faaliyetlerinin İş Mahkemesi tarafından askıya alınabilineceği ya da bir kapatılma süreci içine girebileceği belirtildi.
 

Geçtiğimiz yıllarda ILO’nun 87 ve 98 sayılı sözleşmelerinin tam olarak uygulanması için yapılacak yasal düzenlemelerde, teknik destek verilmesi öngörülen ülkeler listesine girmesi üzerine, Ankara’ya gelen ILO heyetinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik bakanlığı yetkilileri, işçi ve işveren temsilcileri ile bir araya geldiği ancak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı ve diğer üst düzey Hükümet yetkilileri ile görüşemedikleri vurgulandı.

ITUC'un raporunda, sendikal hak ihlalleri açısından, Türkiye'ye ilişkin olarak yer alan eleştirilerden bazıları şöyle:

- Anayasa'da geçen yıl toplu pazarlık hakkının kamu sektörüne de tanınması gibi kısmi iyileştirmeler yapıldıysa da toplu pazarlık yetkisi alabilmek için var olan temsil barajı bütün sendikalar için çok yüksektir.
- Grev hakkına yönelik kısıtlamalar sürüyor. Yasalara uygun bir grev çağrısı yapabilmek için var olan bekleme süresi 3 ay gibi çok uzun bir süreye karşılık geliyor.
 

- Grev gözcülüğü çok kısıtlı, toplu sözleşmelere uyulmaması halinde grev yapmak yasak ve hayati sayılmayan bazı sektörlerde bile grev yasağı bulunuyor.
- Yasa dışı grevlere katılmak, tutuklama da dahil olmak üzere çok ağır şekillerde cezalandırılıyor.
- Yasalara göre, Bakanlar Kurulu yasalara uygun bir grevi bile kamu yararı ve ulusal güvenlik gibi nedenlerden dolayı 60 güne kadar erteleme yetkisine sahip ve bundan sonra konunun zorunlu arabulucuya götürülmesi gerekmektedir.  

- Çalışanlar, yandaş sendikalara üye olmaları için zorlanmaktadır.

- Özellikle alt işveren uygulamalarında, sendikalaşmaya karşı işten çıkarmalar yoğunlukla görülmektedir.
- Çalışanlar haklarını alabilmek için mahkemelere başvurmak zorunda kalmaktadır.

- Alman Haber Ajansı’na yalnızca Şanlıurfa’da 70 bin çocuğun, çalışmak için okuldan her yıl erken ayrıldığı ve okula geç başladığını beyan eden bir sendika başkanı, bu sayının yalnızca 35 bin olduğu ve rakamları abarttığı gerekçesiyle sorgulanmıştır.

- İşten çıkarılan ve başka bölgelere gönderilen sendikacılar ancak mahkeme kararıyla işlerine dönebilmektedirler.  

Raporda ayrıca, Türkiye'de sendikal haklarını kullanmak isteyen çalışanların işten çıkarmalarla karşılaştığı, sendikadan istifa baskısı gördüğü, sendika değiştirme baskısı yaşadığı, haklarına elde edebilmek için mahkemeye başvurmak durumunda kaldığı örneklerle anlatıldı.




Güncelleme Tarihi: 21 Temmuz 2011, 00:00