Merkez Bankası 2023 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 65, 2024 yılı enflasyon tahmini ise yüzde 36 olarak açıkladı. Memur ve emeklilerin zam oranı, yılın ikinci yarısında belirlenecek enflasyona göre ocak ayında belli olacak. Peki emekli ve memurların maaş zamları nasıl hesaplanıyor? Memura ne kadar zam yapılacak?
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin, TRT Haber'de yer alan habere göre memur zammıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu. İşte önemli başlıklar;
MEMUR VE MEMUR EMEKLİLERİNİN ALACAĞI ZAM ORANI NE KADAR OLACAK?
Orta Vadeli Program'da enflasyon hedeflemesi yani 2023 yılı için beklenen enflasyon oranı yüzde 65'di. Biz o dönemde yüzde 65 üzerinden bir hesaplama yapmıştık. Şimdi de Merkez Bankası bu enflasyon hedeflemelerinde yüzde 65 rakamını açıkladı. Ancak, Merkez Bankası bir alt bant, bir orta bant bir de üst bant belirtiyor. Yüzde 65 oranının Orta Vadeli Program ile uyumlu bir şekilde gerçekleştiğini var saydığımız takdirde. SSK ve Bağkur emeklilerinin alacağı zam oranı yüzde 37,76. Memur ve memur emeklileri ise 7. Dönem Toplu Sözleşmesi'ne göre bu özellikle enflasyon farkı ile birlikte yüzde 49,46'lık bir zam gerçekleşiyor.
Bu rakamlara nasıl ulaşıyoruz? Yılın ilk 6 ayında gerçekleşen TÜFE oranı yüzde 19,77 yıl boyu bu enflasyon hedeflemesinde yüzde 65 olduğunu varsaydığımız takdirde yılın ikinci yarısında gerçekleşecek enflasyon yüzde 37,76. Yılın ikinci yarısında yüzde 65'in bu gerçekleşeceği yüzte 37,76'lık enflasyon oranı SSK ve Bağkur emeklilerinin yılın birinci ya da ikinci 6 aylarında gerçekleşen enflasyon oranında zam alacakları için SSK ve Bağkur emeklilerinin yüzde 37,76 zam alması bekleniyor. Bu yüzde 65 hedeflemesi çerçevesinde. Memur ve emeklilerinin ise enflasyon farkı ile birlikte toplu sözleşmeye göre yüzde 49,46'lık bir zam da onların alması bekleniyor.
SSK VE BAĞKUR EMEKLİLERİNE NE KADAR ZAM YAPILACAK?
Bu rakamlar son 1-1,5 yıldır hatta 2 yıldır söyleyebiliriz. Bu sözleşmenin mevzuatın öngördüğü zamlar dışında bazen ilave zamlar da verilebiliyor. Fakat şu anda yaklaşık olarak görünen beklenen enflasyon oranlarına baktığımızda memur ve memur emeklileri için yüzde 50'ye yaklaşan bir zam, SSK ve Bağkur emeklileri için de yüzde 40'a yaklaşan bir zam. Nokta rakamlar dışında da yaklaşık beklenen zamlar bu rakamlar.
Düzenleme olup olmayacağını bilmiyoruz. Fakat geçen bir kaç dönemdir toplu sözleşmenin belirlediğinin üzerine bir refah payı da verilebiliyor. Bunun olup olmayacağını bilmiyoruz. 3 aylık gerçekleşen enflasyon oranlarına baktığımızda emeklilerin, memurların cebindeki zamları da söyleyelim.
Son üç aylık TÜFE oranı yüzde 25,11. Yani temmuz, ağustos ve eylül ayında somut olarak gerçekleşen TÜFE oranı yüzde 25,11. Yine ekim, kasım ve aralık enflasyonları da belli olacak.
MEMUR İÇİN SON ÜÇ AY ÖNEMLİ
Son üç aylık belli olmadan memur ve memur emeklilerinin maaş zamları yüzde 35,73. SSK ve Bağkur emeklilerinin ise yüzde 25,11. Yani ceplerinde olan buna ne ilave edilecek? Son üç ayda gerçekleşen TÜFE oranları da buna ilave edilecek. 65 olursa bahsettiğimiz rakamlar, onun üzerine çıktığı halde bu rakamlar onun üzerine ne kadar çıkarsa artmış olacak.
ASGARİ ÜCRETTE ARALIK AYINI İŞARET ETTİ
Asgari ücret, Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirleniyor. Biz emekli maaşlarını konuşurken mevzuatın öngördüğü, SSK, Bağkur emeklileri için öngördüğü zamlar yılda iki defa bir önceki gerçekleşen TÜFE oranında. Memur ve memur emeklileri için ise imzalanan toplu sözleşme ile ilgili.
Asgari ücret ise tespit komisyonu tarafından belirleniyor. Burada üçlü bir heyet var. İşçi tarafı, işveren tarafı, hükümet. 15 kişilik bir komisyon. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, asgari ücreti belirlerken neleri esas alıyor.
Birincisi geçim endekslerine dikkat ediyor. İkincisi, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik sosyal durumu. Genel ücretler seviyesi dikkate alıyor ve bir rakam belirleniyor. Enflasyon da, geçinme endeksi de, genel ücretler seviyesi de, ülkenin ekonomik sosyal durumu da dikkate alınarak ben aralık ayında bir asgari ücretin belirleneceğini düşünüyorum.
Karar Gazetesi
