Emeklilik hesabı ilk defa sigortalı olunan, Bağ-Kur’a prim ödenen veya memuriyete başlanan tarihe göre yapılır. İlk defa çalışmaya başlanan ve prim ödenen tarih ne kadar eskiyse, emeklilik koşulları da o kadar kolaylaşır. Emeklilik için belirleyici olan ilk defa sigortalı olunan tarih açısından uzun vadeli sigorta kollarına tabi olunan tarih baz alınır.
E-devlet'ten takip edin
Dolayısıyla staj girişleri emeklilik için giriş olarak sayılmaz. Yani staj girişi değil, işe giriş tarihi esastır. Bir çok kişi ne zaman emekli olacağını merak eder fakat ilk defa ne zaman sigortalı olduğunu gün, ay ve yıl olarak hatırlamaz.
Sosyal güvenlik sisteminde bir günün bile çok önemi var. Örneğin 24 Mayıs 1997’yılında ilk defa sigortalı olan bir bayan 54 yaşında emekli olurken, 23 Mayıs 1997 tarihinde ilk defa sigortalı olan bir bayan 53 yaşında emekli olur.
Bu sebeple ilk defa sigortalı olunan tarihin gün, ay ve yıl olarak bilinmesi ve emeklilik hesabının buna göre yapılması gerekir.
Çalışanların e-Devlet üzerinden ‘SGK Tescil ve Hizmet Dökümü’ hizmetinden faydalanarak ilk defa sigortalı oldukları tarihi gün, ay ve yıl olarak öğrenmeleri çok önemlidir. 4/a’lı yani SSK’lı ve 4/b’li yani Bağ-Kur’lu bir kişinin emekli maaşı aylık bağlama oranıyla ortalama aylık kazanç tutarının çarpılmasıyla hesaplanır.
PRİM, MAAŞI YÜKSELTİR
Sigortalının SGK’ya bildirildiği prime esas kazancının aylık ortalaması emekli aylığını belirleyen ilk unsurdur. Yani sigortalı SGK’ya ne kadar yüksek ücretle bildirilirse, emekli maaşı da o kadar yüksek olur. Maaşı belirleyen ikinci unsur ise aylık bağlama oranı.
Son 7 yıl çok önemli
1 Ekim 2008 yılından evvel sigortalı olup, emekli aylığı talebinde bulunan kişilere emekli aylığı bağlanırken son 7 yıldaki çalışmalarına bakılıyor.
Son 7 yılda hangi statü altında çalışmaları daha çok ise emeklilikleri o statüye göre değerlendirme yapılıyor. İki sigortalılık statüsünde geçirilen süreler 1.260 gün ise, kişinin emekli olacağı statü tarih olarak son sigortalılık türü olarak belirleniyor.
18 yaşından evvel sigortalı olana erken emeklilik
ŞU anki mevzuat uyarınca 18 yaş evveli sigortalı olarak gösterilenlerin giriş tarihi 18 yaşa girdikleri gün olarak belirleniyor.
Dolayısıyla 18 yaş evveli sigortalı olmanın, zaman bakımından sağlayacağı bir avantaj yok. Fakat 18 yaşından evvel sigortalı olunan tarih, emeklilik için gerekli yaş ve prim ödeme gün sayısının belirlenmesinde önemli.
Bu açıdan 18 yaşından evvel sigortalı olmak daha erken yaşta emekli olabilmeyi sağlayabiliyor. Örneğin 1 Ocak 1990 doğumlu bir kişinin 1 Ocak 2008’den sigortalı olması halinde 1 Ocak 2008’yılına kadar geçen zaman, bu kişinin prim ödeme gün sayısına ekleniyor.
Prim yetmiyorsa 'yaştan' hakkı var
Yaştan emeklilik de, belirli bir yaşa gelmiş ve gerekli prim ödeme gün sayısını dolduramamış kişilere sağlanan bir haktır. 9 Eylül 1981’yılından evvel ilk defa sigortalı olmuş bayanlar ve yine 23 Mayıs 2002 yılı itibarıyla 15 yıl sigortalılığı olan bayanlar 50 yaşında ve 3. 600 prim günüyle emekli olabilir.
9 Eylül 1976 tarihinden evvel ilk defa sigortalı olmuş erkekler ve yine 23 Mayıs 2002'yılı itibarıyla 15 yıl sigortalılığı bulunan erkekler 55 yaşında ve 3.600 gün primle emekli olabilir.
Kaynak : Akşam
Güncelleme Tarihi: 02 Temmuz 2018, 21:21
