Yükseköğretim Kurulu (YÖK), geçtiğimiz hafta küresel salgın sürecinde yükseköğretim kurumlarında yürütülen online eğitimle ilgili görüşlerine başvurmak amacıyla ‘öğrenci ve öğretim elemanlarına’ yönelik bir anket çalışması düzenlemişti. Bütün üniversiteleri kapsayan ve kısa süre içerisinde gerçekleştirilen bu anket, hem öğrenciler hem de öğretim elemanları tarafından ilgi gördü.
YÖK’ten konuyla ilgili yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
“Çevrimiçi eğitim süreciyle ilgili değerlendirme, iletişim ve paylaşım gibi konularda farkındalık oluşturmak için yapılan ankete 207 üniversiteden 1 milyon 255 bin öğrenci ile 27 bin 820 öğretim elemanı gönüllü olarak katılmıştı. ‘Nitelikli eğitim, dijital dönüşüm, veri yönetimi ve kalite esaslı’ çalışma süreçlerinde; yenilikçi değişimi, etkin iletişimi, güçlü işbirliklerini, üniversitelere yetki devri ve paylaşımı önemseyen YÖK tarafından gerçekleştirilen anket çalışmasıyla küresel salgın sürecinde yükseköğretim kurumlarındaki uzaktan öğretim süreci tüm boyutlarıyla analiz edildi.
Bu anket, YÖK'ün bundan sonraki eğitim-öğretim uygulamalarına ilişkin karar verme süreçlerinde önemli bir yol haritası oluşturacak. Karar alma süreçlerinde paylaşımcı, katılımcı ve şeffaf bir şekilde sürecin yönetilmesine önem veren ‘Yeni YÖK’, yetki alanındaki konularla ilgili karar alma süreçlerinde paydaşların görüşlerine başvurup yetki alanı dışındaki konuları ise ilgililerle paylaşıyor. (Bu kapsamda geçen hafta bahar dönemiyle ilgili yapılan anketteki bahar dönemiyle ilgili kısımlar Sağlık Bakanlığı ile paylaşıldı.)
‘EN YÜKSEK KATILIMLI’ ANKET OLDU
YÖK tarafından Türkiye'de yükseköğretimle ilgili ‘en yüksek katılımlı’ ve ‘hizmet alımı’ olmadan yapılan ankete katılan öğrencilerin yüzde 55'inin kız, yüzde 45'inin erkek, öğretim elemanlarının ise yüzde 43'ünün kadın yüzde 57'sinin erkek olduğu görüldü. Ankete katılanların yüzde 74'ü lisans, yüzde 22'si önlisans ve yüzde biri doktora öğrencisiyken, öğretim elemanlarının yüzde 45'i sosyal bilimler ve yüzde 32'si de fen ve mühendislik bilimleri alanlarından yer aldı.
YÖK'ÜN YETKİ DEVİRLERİNE ÖĞRENCİLERİN YÜZDE 43'Ü OLUMLU BAKTI
YÖK'n, salgın süreci de dâhil esnek yönetim anlayışı ile üniversitelere yetki devrinin değerlendirilmesi konusuyla ilgili öğrencilerin yüzde 43'ü ve öğretim elemanlarının yüzde 72'si ‘yetki devri’ hakkında olumlu görüş belirtti. Özellikle öğrencilerin bu konu üzerindeki düşük seviyede kalan desteği anlamlı bulundu.
‘SAĞLIK BAKANLIĞINA GÖRÜŞ SORMA’ POLİTİKASINA OLUMLU GÖRÜŞ
Öğrencilerin yüzde 78'i ve öğretim elemanlarının yüzde 94'ü salgın sürecinde yüz yüze eğitimin başlatılması için YÖK'ün Sağlık Bakanlığından görüş almasını doğru bulduğunu bildirdi. Hem öğrencilerin hem de öğretim elemanlarının YÖK’ün bu politikasına büyük oranda destek verdiği görüldü.
ÖĞRENCİLERİN İNTERNETE VE DİJİTAL DERS İÇERİKLERİNE ERİŞİMİ
Öğrencilerin yüzde 83'ü ve öğretim elemanlarının yüzde 97'si uzaktan eğitime erişimi sağlayan elektronik cihazlarının bulunduğunu, öğretim elemanlarının yüzde 89.6'sı ve öğrencilerin ise yüzde 97'si internet erişimlerinin yeterli olduğunu bildirdi. Öğrencilerin yüzde 90'ı çevrimiçi eğitimde sunulan ders materyalleri ve ders içeriklerinden yararlanabildiğini ve yüzde 25'i derslerin çevrimiçi yapılıyor olmasının öğrenmeye etkisinin olumlu yönde olduğunu kaydetti. Öğrencilerin yüzde 48'i çevrim içi eğitimin, eğitim hayatını olumlu etkilediğini ya da etkisinin belirgin olmadığı ve yüzde 37'si çevrim içi eğitim sürecinde hem kendisine hem de derslere daha fazla zaman ayırdığını belirtti.
BAHAR DÖNEMİNDEKİ EĞİTİM TERCİHLERİ
Öğrencilerin yüzde 27'si bahar dönemindeki eğitim sürecinin ‘yüz yüze’ olmasını isterken, yüzde 47'si ‘çevrimiçi’ olmasını ve yüzde 26'sı ise karma bir şekilde yapılmasını tercih etti. Ankete katılan öğrencilerin yüzde 46'sı COVID-19 dönemi sonrasında eğitim sürecinin sınıf içinde yüz yüze olmasını, yüzde 29'u tamamen çevrimiçi olmasını ve yüzde 25'i ise karma olmasını istedi.
ÖĞRETİM ELEMANLARININ ÇEVRİMİÇİ EĞİTİME DAİR GÖRÜŞLERİ
Öğretim elemanlarının yüzde 69'u derslere hazırlık çalışmalarına daha fazla zaman harcadığını belirtirken, yüzde 43'ü öğrencilerin hem derse katılımlarının hem de başarı durumlarının azaldığını ifade etti. Öğretim elemanlarının yüzde 61'i çevrimiçi eğitim sürecinin ders verme dışındaki akademik faaliyetlere etkisinde bir değişiklik olmadığını veya olumlu yönde etkilediğini ve yüzde 64'ü eğitimleri verimli yürütebilmek için ciddi bir güçlük yaşamadığını belirtti. Öğretim elemanlarının yüzde 74'ü yeni teknolojik ve pedagojik beceriler edindiğini belirttiği ankette yüzde 61'i bahar döneminde eğitimlerin çevrimiçi, yüzde 26'sı karma ve yüzde 13'ü yüz yüze olmasını istedi. Öğretim elemanlarının yüzde 44'ü salgın dönemi sonrasında eğitimlerin yüz yüze, yüzde 56'sı ise derslerin çevrim içi veya çevrimiçi destekli olmasını tercih etti."