LİSELER NEREYE GİDİYOR ?

OECD'nin eğitim raporlarında bir ülkenin eğitim sisteminin başarısını o ülkede zorunlu eğitimden sonra okula devam eden öğrencilerin oranına göre belirlenebilir deniyor. Yani bunun anlamı biz de 8 yıllık zorunlu eğitimden sonra zorunlu olmayan lise eğitimine geçiş oranına bakmak lazım. Bu oran biz de o kadar düşük ki OECD ülkeleriyle kıyaslamak bile mümkün değil. Örneğin bizde liseye devam eden öğrenci oranı %55 civarında oysa bu oran OECD ülkelerinde ortalama %70'lerde. Peki, bu ne anlama geliyor.
Bunun birkaç anlamı var. Birincisi eğitim zorunlu değilse ilgi görmüyor. İkincisi eğitim sistemimizin lise kısmı acil sos veriyor. Üçüncüsü özellikle doğuya gidildikçe lise eğitimine ihtiyaç duyulmuyor çünkü kazanımları yetersiz geliyor. Bu yıl nihayet zorunlu eğitim kapsamına alındı liseler. Bizim lise eğitimimiz diğer ülkelere göre biraz farklı. Örneğin her yıl ilköğretim birinci sınıfa yaklaşık 1,3 milyon öğrenci başlıyor ama bunların 800 bini liseye devam ediyor. Geriye kalan 500 bin öğrencinin akıbetini bilen yok. Liseye devam eden 800 bin öğrencinin ise %15 gibi bir kısmı lise birinci sınıfta okulu terk ediyor. Bu öğrencilerin ancak 600 bini liseyi bitirebiliyor. Yani ilköğretim birinci sınıfa başlayan öğrencilerin ancak yarısını lise son sınıfa taşıyabilen bir eğitim sistemimiz var. Peki, bu çocuklar neden okula devam etmiyor. Birincisi okuldan beklenilen ile elde edilen arasındaki büyük fark. Yani okula başlayan çocuk ve ailesinin eğitimden beklediği ile okulun verdiği arasında büyük uyumsuzluk var. Bir düşünün Anadolu liselerini kazanmak için üç yıl uğraşan çocuk bu okulları kazandığında bir ikisi hariç okulda öğretmen eksikliği, laboratuar yokluğu, sosyal ve sportif yönden eksiklikler, dünya ile ve yeni gelişmelerden kopukluğu görünce umudunu kaybediyor.
Tam bu noktada eğitimde nasıl bir lise eğitimini tartışmamız gerekiyor. MEB, okulların nitelik yönden geliştirilmesi kısmıyla pek ilgilenmiyor. Onlar sürekli kaç derslik yaptık kaç öğretmen atadık hesaplarıyla durumu kurtarmaya çalışıyorlar. Şimdi soralım sayın yetkililer liselerimizin durumu nedir? Bu soruya ben yanıt vereyim. Fen liseleri ile başlayalım; hazırlık sınıfı kaldırıldığı için yabancı dil bilmiyorlar, güya bilim adamı yetiştirecektik ama uluslararası arenada herhangi bir buluşumuz veya patentimiz maalesef yok. Kısacası Türkiye'nin en zeki 5 bin öğrencisini üniversite sınavlarına hazırlayan liseler oldu fen liseleri. Bence Türkiye'nin en iyi dershaneleri fen liseleridir. İkincisi Anadolu liseleri; benim küçüklüğümde girmek için hayaller kurduğum Anadolu liseleri nerede bu günkü Anadolu liseleri nerede? Şimdi her mahallede spor tesisi olmayan, yabancı dil öğretmeyen, öğretmeni diğer okullardan farksız, öğrenciye yeni bir şey katamayan liseler. Üstelik bu yetmezmiş gibi MEB bütün liseleri Anadolu Lisesi yapıyor. Yani tabela değiştirerek kamuoyuna sunuyor. Üçüncüsü, genel liseler yani mahallemizdeki liseler. Çok değil bundan 15-20 yıl kadar önce müthiş eğitimi olan ama şimdi velilerin öğrenci yazdırmak istemediği, MEB 'in kurtulmak için çareler aradığı liseler, her yıl öğrencilerinin %50'si sınıfta kalıyor. Öğrencilerin sadece %5'i bir lisans programını kazanabiliyor. Üstelik bu okulların MEB'deki tanımı oldukça tirajı komik ' üniversiteye öğrenci hazırlayan akademik eğitim yapan liseler'. Zaten bu liseleri bitirmiş durumdayız. Dördüncüsü, meslek liseleri ki dünyanın gelişmiş ülkelerinde mesleki eğitim için 14 yaşın erken olduğu düşünülerek kapatılmalarına rağmen bizim hükümet programımızda halen toplam liselerin %65'inin meslek lisesi olması öngörülmekte. Bence bu liseleri ya kapatalım. Ya bunları bulundukları bölgelerdeki ticaret sanayi odalarına devredelim. Ama lütfen bu şekilde devam etmeyelim. Çünkü çocukları kandırıyoruz sadece. Beşincisi; Anadolu öğretmen liseleri ki bir okul düşünün üniversite sınavında ek puan verildiği için öğrenci buluyor. Bunu öğrencilerde okul yöneticileri de iyi biliyor. Üstelik Türkiye'nin ihtiyacı 30 öğretmen lisesi iken şu anda son sayı 245 okul. Komik değil mi?
Sözün özü, bu ülkede lisenin ne demek olduğunu bilen Robert Koleji, Alman Lisesi, Bahçeşehir Koleji Fen ve Teknoloji Lisesi, Üsküdar Amerikan Lisesi gibi okullar var. Ben milli eğitim yetkililerinin yerinde olsam bu işin nasıl yapılacağını bu okulları kuran ve yönetenleri toplar ve bu işi çözerdin. Yoksa liselerin Ruhuna Fatiha okumamıza az kaldı benden söylemesi Güncelleme Tarihi: 05 Temmuz 2012, 00:00