TCDD ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yüzde 50 ortak olduğu İZBAN A.Ş. tarafından işletilen banliyö hattında çalışan sendikali 197 makinist, bakım teknikeri ve istasyon görevlesini kapsayan ve geçen Mayıs ayında başlayan toplu iş sözleşlerindeki uyuşmazlık, banliyö hattında kriz çıkardı. Toplu iş sözleşmesindeki anlaşmazlık sonucu Yüksek Hakem Kurulu’na giden dosya üzerinde sendika ve İZBAN A.Ş. arasında görüşmeler sürerken, bu sabah çalışanlar iş bırakma eylemi başlattı. Sabah ilk göreve başlayacak 13 makinist sefer yapacak trenlerin başına gitmelerine karşın işbaşı yapmadı. İZBAN A.Ş. yönetimi acil olarak kadrolu makinistlerın dışında hizmet ihalesiyle yıllık sözleşmeyle görev yapan, aynı zamanda eğitici de olan TCDD’den emekli deneyimli makinistleri devreye soktu.
TCDD’DEN MAKİNİST TAKVİYESİ
İş bırakma eylemi krizinin başgöstermesiyle birlikte İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, İZBAN Genel Müdürü Sebahittin Eriş ve Genel Müdür Yardımcısı Sönmez Alev İZBAN Genel Müdürlük merkezinde olağanüstü toplandı. İZBAN Yönetim Kurulu üyelerinin de bulunduğu toplantıda yol haritası ve acil alınması gereken önlemler görüşüldü. Başkan Kocaoğlu, TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman’la telefonda görüştü. Karaman’ın Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanı Binali Yıldırım’ı da bilgilendirdiği ve önlem olarak Ankara ’dan ve İzmir’de görevli toplam 20 TCDD makinistinin İZBAN’da çalışmak üzere görevlendirildi.
İŞ AKİDLERİ FESH EDİLDİ
İZBAN A.Ş. yönetimi ilk vardiya olan ve sefere çıkmayan ilk 13 makiniste, daha önce THY ’de yaşandığı gibi telefon mesajıyla işlerine son verildiğini bildirdi. Mesajda, "Sabah çalıştarmınız gereken trenleri yasadışı grev eylemine bağlı olarak uyarılarımıza rağmen toplu olarak çalıştırmamaktasınız. İş akdiniz ihbarsız ve tazminatsız olarak fesih edilmiştir" yazıldı.
EMEKLİ MAKİNİSTLER KADAR MAAŞ
İş akidlerinin feshedilmesinden sonra eylem yapan İZBAN çalışanları Genel Müdürlük kapısı önünde toplandı. Eylemci 80 personel, Genel Müdürlük’ten yapılacak açıklamayı bekledi. Eylemci personel basın mensuplarına maaşlarının 950 TL gibi düşük bir ücret olduğunu, taşeron şirkette çalışan emekli TCDD makinistlerinin kendilerinin bir kat fazla 1800 TL aylık ücret aldıklarını söyledi. Kendilerinin de aynı aylık ücreti istediklerini belirten eylemciler İZBAN A.Ş. yönetimini zam oranı bile teklif etmediğini, Yüksek Hakem Kurulu’ndan gelecek rakamın hayata geçeceğini, bununda düşük olacağını açıkladı.
İZBAN A.Ş. yönetimiyle kısa bir görüşme yapan eylemci işler, yöneticilerin işten çıkarılan 13 makinisten kesinlikle geri işe alınmayacağını açıkladığını belirtti. Kendilerinden işlerine geri dönmelerinin istendiğini belirten eylemciler, hiçbirinin sefere çıkmaması durumunda İZBAN A.Ş.’nin gerekirse seferlere 6 ay ara verebilecekleri söylediğini açıkladı. Yaptıkları eylem nedeniyle 13 kişinin işten çıkartılması ve geri alınmaması nedeniyle kendilerinin de işe geri dönmeme ve istifa kararı aldıklarını açıklayan eylemciler aileleriyle birlikte Büyükşehir Belediyes önünde eylem kararı aldıklarını bildirdi. Eylemciler, "13 arkadaş geri gelmeyecekse hiçbirimiz yokuz" dedi.
İZMİRLİLER MAĞDUR OLDU
İZBAN A.Ş yönetimi ise önce yazılı açıklama, ardında da Genel Müdür Sebahattin Eriş ve Genel Müdür Yardımcısı Sönmez Alev yaptıkları basın toplantısıyla krizle ilgili bilgi verdi. İZBAN A.Ş. yönetimi makinistlerin, toplu iş sözleşmeleriyle ilgili görüşmelerin neticesini beklemeden, önceden bilgi vermeden ve kanunlara aykırı olarak görev bölgelerine gelmeyip trenleri çalıştırmamalarının İzmirliyi mağdur ettiği, böyle bir kaos yaratmaya kimsenin hakı olmadığı açıklandı.
13 KİŞİNİN İŞİNE SON
Toplu iş sözleşmesi görüşmeleri devam ederken ve Yüksek Hakem Kurulu sürecinin işlediği bir dönemde yapılan bu eylem, kanunlara aykırı olduğunu belirten Genel Müdürü Eriş, "Ülkemizde, toplu taşımacılık sektöründe çalışanlar, grev veya iş yavaşlatma eylemi yapamazlar. İzmir halkının toplu ulaşım haklarını elinden alma girişimini başlatan 13 makinistin iş akidleri, yasa dışı bu girişimleri nedeniyle sonlandırılmıştır. Ayrıca, genişletilmiş bir soruşturma da yürütülmektedir" dedi.
YÜKSEK HAKEM’DEN GELECEK ZAM UYGULANACAK
İZBAN A.Ş. yönetimi önce 750 TL aylık ücret alan makinistlere, 1 Haziran 2011 tarihinde ortalama yüzde 12 oranında zam yapıldığını, takip eden 6 aylık dönemin sonunda, toplu iş sözleşmeleri görüşmeleri devam ederken, ortalama yüzde 12 zam daha yapıldığını belirtek toplamda 2 yıllık süreçte yüzde 25 zam yapıldığını açıkladı. En düşük makinist maaşının, 950 TL olduğu, yol, yemek ve asgari geçim indirimleriyle birlikte en düşük maaşı 1.197 TL’ye ulaştığını belirten İZBAN yönetimi bu rakama Yüksek Hakem Kurulu’nun vereceği oran ve tarihi göre geçmişe yönelik zam yapılacağını da belirtti.
Eylem nedeniyle İzmir halkının mağduriyetini önlemek amacıyla kent içi ulaşım sisteminde sabahın ilk saatlerinde revizyon yapılarak, özellikle işyerleri ve okulların yoğun olduğu bölgelere, ESHOT otobüsleri ile sefer gerçekleştirildiğini beliren Genel Müdür Yardımcısı Sönmez Alev, "İlk 13 kişiden sonra ikinci vardiya makinistelerin de çoğu iş başı yapmadı. Gün sonunda kaç kişinin eyleme katıldığı, kaç kişinin işine devam ettiği ortaya çıkacaktır. Eylemci personel hiçbirinin trenin başına gitmezse ne olacağını sordu. Biz de gerekirse 6 ay süren yeni ekip kuracağımızı söyledik. Seferleri yapabildiğimiz kadar elimizdeki personelle yaparız" dedi.
BİRKAÇ GÜN OTOBÜS VE VAPUR TERCİH EDİLSİN
Alev, yarın kaç çalışanın eylem yapacağı belli olmadığı için İzmirlilerin otobüs, vapur gibi hatları tercih etmelerini önerdi. Kendilerin de seferleri aksatmadan sürdürmek için önlemler alacaklarını ancak, ilk günlerde sorun olacağını söyledi. Alev, kalan personelin tamamamın iş başı yapmamaları durumunda gerekirse hepsinin iş akidlerin fesh olacağını çünkü yasadışı bir eylem yaptıklarını söyledi.
