İşçiler, çalışırken kullanmadıkları izin parasını alamaz. İşçi, patronuna "Ben bu sene izin yapmayayım, parasını ödeyin" diyemez. İşçiler, kendileri istese
bile yıllık izin hakkından feragat edemez.
İşten ayrıldıktan sonra ise izin parasını alabilmek için 5 yıl içinde işverenden istemesi gerekiyor.
Okullar tatile girerken, aileler yıllık izin için seçimleri bekledi. Seçim dolayısıyla 24 Haziran'a denk gelen tur paketleri 4'te 3'ü iptal edildi.
Çalışanlar, seçimden sonra yıllık izinlerini kullanmaya başlayacak. İş Kanunu, işçilerin izin hakkından feragat etmesini yasaklıyor. Bu sebeple işçiler,
işten ayrılmadan, kullanmadıkları yıllık izin günlerinin parasını alamıyor.
İşten ayrıldıktan sonra izin parasını alabilmek için 5 yıl içinde işverenden istenmesi gerekiyor. İşveren ödemediği zaman 5 yıllık zamanda dava açılmalı.
Beş yıllık zaman aşımı süresi dolduktan sonra izin parası talep edilemiyor.
İşçilerin yıllık izin süreleri, o işyerindeki çalışma süresine göre belirleniyor. Yıllık izne hak kazanabilmek için işçinin deneme süresi dahil bir yıl
çalışması gerekiyor.
İLK YILINDA AVANS İZİN KULLANILABİLİR
Bankalar, mağaza ve market zincirleri gibi çok şubeli şirketlerin farklı işyerlerinde geçen hizmet süreleri, yıllık iznin hesabında birleştiriliyor.
Bir işte 15 yıldan çok çalışarak 26 gün izin hakkına sahip olan işçi, o işten ayrılıp başka bir işe girdiğinde tekrardan izne hak kazanabilmek için yeni
işyerinde bir yılı doldurmak zorunda. Bu kişi bir yılı doldurduktan sonra beş yıl boyunca yılda 14 gün ücretli izin yapabilir.
Çalışmakta olduğu işyerinde kıdem tazminatını alarak emekliye ayrılıp, aynı yerde çalışmaya devam edenler de bir yılı doldurmadan izin kullanamaz. Ondan
sonraki izin süreleri de kıdem tazminatını aldığı tarihte yeni işe girmiş gibi hesaplanır.
İşveren, bir yıllık zaman dolmadan işçisine, bir sonraki yılın izninden mahsup edilmek üzere "avans" izin verebiliyor. Örnek, işe 6 ay önce başlayan işçiye
bir hafta izin verip, gelecek yılın izninden mahsup edebilir. Bu durumda işçi gelecek yıl bir hafta eksik izin kullanır.
10 GÜNLÜK BLOK İZİN
Kanuna göre, yıllık ücretli iznin işveren tarafından bölünmesi yasak. İznin işverence sürekli bir şekilde verilmesi gerekiyor.
Fakat, tarafların anlaşması durumunda izin süresi bölünerek kullanılabiliyor. Örneğin, 20 gün yıllık izin hakkı bulunan işçi, bunun 10 gününü blok, kalan 10
gününü ise birer gün şeklinde bölerek kullanma hakkına sahip.
Her durumda işçinin yıllık izninin en az on günlük kısmını blok olarak kullanma hakkı bulunuyor. İzinlerin bölümler halinde kullanılması konusunda anlaşılmış
olması durumunda en az on günlük kısmın blok olarak kullandırılması gerekiyor.
İZNE ÇIKARKEN AVANS ALABİLİR
İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, izin dönemine ilişkin ücretini işçinin izne başlamasından evvel peşin ödemek veya avans vermek zorunda.
Normalde ücretini ay sonunda alan işçi, ayın 5'i ile 20'si arasında izne çıkacaksa, o sürenin ücretini avans veya peşin olarak isteyebilir. İşverenin, işçi
talep ettiği takdirde, izin günlerinin ücretini, izne çıkmadan peşin olarak ödemesi gerekir.
18 YAŞ ALTI VE 50 YAŞ ÜSTÜNE 20 GÜN İZİN
18 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük işçiler, çalışma süreleri kaç yıl olursa olsun yıllık en az 20 gün izin hakkına sahipler.
MEMURLAR 2 YIL İÇİNDE KULLANMALI
Devlet memurları, hizmet süresi 1-10 yıl arasında olanlarda 10 gün, 10 yılı aşanlarda ise 30 gün yıllık izin kullanabiliyor.
Memurların kullanılmayan izinleri en çok bir yıl devrediyor. Cari yıl ve bir önceki yıl hariç, önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları kayboluyor. Bu
sebeple memurların, hak ettikleri izinlerini en geç iki yıl içinde kullanmaları gerekiyor.
SOSYAL MEDYA PAYLAŞIMI DELİL OLABİLİR
Kanuna göre, işçilerin yıllık izin döneminde başka bir işte çalışmaları yasak. Eğer işveren, işçisinin yıllık izinde çalıştığını tespit ederse, izin dönemi
için ödediği ücreti isteme hakkına sahip.
İşverenler işçilerinin izinde başka işte çalıştığını, genellikle sosyal medyada yaptığı paylaşımlardan öğreniyor. Bu fotoğrafları delil olarak
kullanabiliyor.
İMZANIZ VARSA KANIT TOPLAYIN
Kimi işverenler, izin kullandırmadığı halde işçiden yıllık iznini kullandığına dair yazı isteyebiliyor.
İşini kaybetmemek için bu şekilde bir belgeye imza atmak zorunda bırakılan işçinin, işten ayrıldığında izin parası alabilmek için kanıt toplaması gerekir.
İzinli gösterilen günlerde fiilen çalıştığını kanıtlayan işçi dava açarak hakkını arayabilir.
MEMURA 30 GÜNE KADAR İZİN VAR
Hizmet süresi 1 yıldan 10 yıla kadar olanlar 20 gün
Hizmet süresi 10 yıldan daha çok olanlara 30 gün
İŞÇİNİN İLK 5 YIL 14 GÜN İZNİ VAR
Yıllık izin hakkı, işyerindeki hizmet sürelerine göre şöyle: Bir yıldan 5 yıla (dahil) kadar olanlara 14 gün
Beş yıldan çok on beş yıldan az olanlara 20 gün
On beş yıl ve daha çok olanlara 26 gün
Madenler ve yeraltı işinde çalışana, ilave 4 gün
İZİN PARASI NET ÜCRETTEN HESAPLANIR
Kullanılmayan yıllık iznin parası, iş akdinin sona erdiği tarihte ödenmek zorunda. İzin parası, brüt ücretten yüzde 14 sosyal güvenlik primi, yüzde 1
işsizlik sigortası primi, gelir vergisi ve damga vergisi düşüldükten sonra kalan net tutar üzerinden ödeniyor.
ÇOCUĞU ENGELLİ OLANA 10 GÜN EK İZİN
En az yüzde 70 oranında engelli çocuğu bulunan işçinin, bir yıl içinde 10 güne kadar ilave "ücretli" izin kullanma hakkı bulunuyor. Bu izin hakkını, çalışan
anne babadan sadece biri kullanabilir.
İZNİN KULLANILMADIĞINI İŞVEREN İSPATLAMALI
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi'nin 2013/741 sayılı kararına göre, yıllık izinlerin kullanıldığını ispat yükü işverene ait. İşverenin, yıllık izinlerin
kullandırıldığını, imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlaması gerekiyor.
HAFTA SONU TATİLİ İZİN GÜNÜNDEN SAYILAMAZ
Kanuna göre, yıllık ücretli iznin kullanımında, izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmıyor.
Dolayısıyla pazartesi gününden başlayarak 5 gün izin alan işçi, hafta sonu tatilini de ekleyerek fiilen daha uzun süreyle izin yapma hakkına sahip.
ÖZEL SANDIK EMEKLİLERİ DE BAYRAM İKRAMİYESİ İSTİYOR
Türkiye'de 10 banka, 6 sigorta şirketi ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) çalışanları, kanunla kurulmuş özel sandıklardan emekli aylığı alıyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) emekli aylığı almakta olan yaklaşık 12 milyon kişiye bin liralık bayram ikramiyesi ödenirken, söz konusu 12 özel sandıktan
emekli aylığı alanlar kapsam dışı bırakıldı.
Akbank Emeklileri Derneği Başkanı Yıldız Tengiz, özel sandıklara mensup 150 bin emekli bulunduğunu, bunların aileleriyle birlikte sayıların 300 bine
ulaştığını belirtti.
Tengiz, bin liralık bayram ikramiyesinin SGK'nın kasasından çıkmadığını, Hazine'den ödendiğini söyleyerek, "Hazine'ye, çalışma hayatımız boyunca biz de
vergimizi ödedik.
Hazine'nin parasında bizim de hakkımız var. Emekliler arasında ayrımcılık yapılmamalı, sandıklardan emekli olanlar da Hazine'den yapılan bayram
ikramiyesinden yararlandırılmalı.
Kaynak : Habertürk
Güncelleme Tarihi: 02 Temmuz 2018, 20:29
