'Şifre sadece bir kitapçıkta değil, iptal gerekir'

YGS’deki şifre iddiaları, NTV Ana Haber’de masaya yatırıldı.

Anlatımını örneklerle yapan ve sonuca giden ODTÜ Kriptoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Melek Diker Yücel, "Hata yalnızca medyaya dağıtılan kitapçıkta değil, diğer kitapların tümünde karşılaşılan bir hata var" dedi ve ekledi:

"Her aday için ayrı ayrı kitapçık hazırlamak gereksiz ve yük getiren bir durum. Ve bu tür problemlerin çıkmasına neden olmuş. Maalesef ben sınavın iptal edilmesi gerektiğini düşünüyorum. Doğru şıkların dağıtımları son derece yanlış bir algoritmayla yapılmış..."
 

Yücel’in, Can Dündar’ın sorularına verdiği yanıtlar şöyle:

— Soruların veya cevap anahtarının formülasyonunda bir hata görüyor musunuz?
“Konu cevap anahtarındaki doğru şıkların yeteri kadar rastgele şekilde dağıtılmış olup olmadığıdır.

Böyle sınavlarda, soruların yanıtlarının rastgele bir algoritmayla dağıtılmış olması çok önemli.

Şıklarını yerleştirirken, zar atarsınız ve gelen rakama göre 'doğru şıkkımız bu olsun' şeklinde bir rastsallaştırma algortiması uygularsınız. Bu maalesef burada yapılmamış ve üzücü bir hata olmuş.

Görme özürlüler için hazırlanan ve medyaya dağıtılan soru kitapçığında bir takım şifreler olması doğal dendi... Hata yalnızca bu kitapçıkta değil, diğer kitapların tümünde karşılaşılan bir hata var."

— ÖSYM iddialara karşılık, "sizin elinizdeki kitapçık size özel ve görme engelliler için hazırlanan kitapçık. Oradaki hata diğer kitapçıklarda yok" açıklamasında bulundu. Doğru anladıysak siz, "hayır, diğer kitapçıklarda da hata var diyorsunuz" , öyle mi?
"Evet doğru. Şifreyi hangi anlamda kullandığımızı bildiğimize göre, birden fazla şifre bulunması da çok doğal. Önümüzdeki günlerde yenileriyle karşılaşacağız.

Sorulara verilen cevaplar küçükten büyüğe sıralanır ve onun üzerinde çembersel döndürme işlemi yapılırsa, cevabı bilmeden de, doğru şıkka bütün sorular için ulaşılabiliniyor.

Burada önemli bir algoritma hatası var. Rastgele şık koyma algoritması düzgün hazırlanmamış. Daha önceki yıllarda bu tür problemler yoktu. Sanıyorum yenilikler katılmaya çalışılmış. Her aday için ayrı ayrı kitapçık hazırlama gereksiz ve yük getiren bir durum. Ve bu tür problemlerin çıkmasına neden olmuş."

— Bu bir hata ve kasten yapılmamış olabilir" diyorsunuz. Şifteyi çözebilen birileri çok büyük avantaj sağlamış olmuyor mu?
"Bazı soru kitapçıklarında bu durumların daha kolay fark edilmesi mümkün olabilir. Benim kanım, bazı adaylar bu garip durumları fark etmiş ve ona göre çözüme gitmiş olabilir.

— Şaibeli bir durum yok mu o zaman, iptali gerektiren bir durum?
"Doğru, maalesef ben öyle düşünüyorum. Doğru şıkların dağıtımları son derece yanlış bir algoritmayla yapılmış..."