4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununa göre, herkes ilgili mevzuatla belirlenen esas ve usuller çerçevesinde bilgi edinme hakkına sahiptir. Kurum ve kuruluşlar, Kanunda yer alan istisnalar dışındaki her türlü bilgi veya belgeyi başvuranların yararlanmasına sunmakla yükümlüdür.
“Bilgi Edinme Hakkı Kanunu” ve bu Kanuna dayanılarak yürürlüğe konulan “Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas Ve Usuller Hakkında Yönetmelik” ile, gerçek ve tüzel kişilerin bilgi edinme hakkına ilişkin hususlar düzenlenirken, bu hakkın sınırları da belirlenmiştir.
Bilgi edinme hakkı kapsamı dışında kalan bilgi ve belgeler
Bilgi edinme hakkı kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarından istenemeyecek ya da istenmesi halinde verilemeyecek olan bilgi ve belgeler, bilgi edinme hakkının sınırını oluşturmaktadır. Buna göre;
**Devlet sırrına ilişkin bilgi veya belgeler: Açıklanması halinde Devletin emniyetine, dış ilişkilerine, milli savunmasına ve milli güvenliğine açıkça zarar verecek ve niteliği itibarıyla Devlet sırrı olan gizlilik dereceli bilgi veya belgeler,
**Ülkenin ekonomik çıkarlarına ilişkin bilgi veya belgeler: Açıklanması ya da zamanından önce açıklanması halinde, ülkenin ekonomik çıkarlarına zarar verecek veya haksız rekabet ve kazanca sebep olacak bilgi veya belgeler,
**İstihbarata ilişkin bilgi veya belgeler: Sivil ve askeri istihbarat birimlerinin görev ve faaliyetlerine ilişkin bilgi veya belgeler (kişilerin çalışma hayatını ve meslek onurunu etkileyecek nitelikte olanlar hariç),
**İdari soruşturmaya ilişkin bilgi veya belgeler: Kurum ve kuruluşların yetkili birimlerince yürütülen idari soruşturmalarla ilgili olup, açıklanması veya zamanından önce açıklanması halinde;
-Kişilerin özel hayatına açıkça haksız müdahale sonucunu doğuracak,
-Kişilerin veya soruşturmayı yürüten görevlilerin hayatını ya da güvenliğini tehlikeye sokacak,
-Soruşturmanın güvenliğini tehlikeye düşürecek,
-Gizli kalması gereken bilgi kaynağının açığa çıkmasına neden olacak veya soruşturma ile ilgili benzeri bilgi ve bilgi kaynaklarının temin edilmesini güçleştirecek, bilgi veya belgeler,
**Adli soruşturma ve kovuşturmaya ilişkin bilgi veya belgeler: Açıklanması veya zamanından önce açıklanması halinde;
-Suç işlenmesine yol açacak,
-Suçların önlenmesi ve soruşturulması ya da suçluların kanuni yollarla yakalanıp kovuşturulmasını tehlikeye düşürecek,
-Yargılama görevinin gereğince yerine getirilmesini engelleyecek,
-Hakkında dava açılmış bir kişinin adil yargılanma hakkını ihlal edecek nitelikteki bilgi veya belgeler,
**Özel hayatın gizliliği: Kişinin izin verdiği hâller saklı kalmak üzere, özel hayatın gizliliği kapsamında, açıklanması hâlinde kişinin sağlık bilgileri ile özel ve aile hayatına, şeref ve haysiyetine, meslekî ve ekonomik değerlerine haksız müdahale oluşturacak bilgi veya belgeler,
**Haberleşmenin gizliliği: Haberleşmenin gizliliği esasını ihlal edecek bilgi veya belgeler,
**Ticari sır: Kanunlarda ticari sır olarak nitelenen bilgi veya belgeler ile, kurum ve kuruluşlar tarafından gerçek veya tüzel kişilerden gizli kalması kaydıyla sağlanan ticari ve mali bilgiler,
**Kurum içi düzenlemeler: Kurum ve kuruluşların, kamuoyunu ilgilendirmeyen ve sadece kendi personeli ile kurum içi uygulamalarına ilişkin düzenlemeler hakkındaki bilgi veya belgeler (söz konusu düzenlemeden etkilenen kurum çalışanlarının bilgi edinme hakları saklıdır),
**Tavsiye ve mütalaa talepleri: Tavsiye ve mütalaa taleplerine ilişkin başvurular bilgi edinme hakkı kapsamı dışındadır.
Bunların yanı sıra;
**Fikir ve sanat eserleri: Fikir ve sanat eserlerine ilişkin olarak yapılacak bilgi edinme başvuruları hakkında ilgili kanun hükümleri uygulanır.
**Yargı denetimi dışında kalan işlemler: Yargı denetimi dışında kalan idarî işlemlerden kişinin çalışma hayatını ve mesleki onurunu etkileyecek nitelikte olanlar, bu Kanun kapsamına dahildir.
**Kurum içi görüş, bilgi notu ve tavsiyeler: Kurum ve kuruluşların faaliyetlerini yürütmek üzere, elde ettikleri görüş, bilgi notu, teklif ve tavsiye niteliğindeki bilgi veya belgeler, kurum ve kuruluş tarafından aksi kararlaştırılmadıkça bilgi edinme hakkı kapsamındadır.
**Gizliliği kaldırılan bilgi veya belgeler: Gizliliği kaldırılmış olan bilgi veya belgeler, bu Kanunda belirtilen diğer istisnalar kapsamına girmiyor ise, bilgi edinme başvurularına açık hâle gelir.
Güncelleme Tarihi: 22 Kasım 2013, 00:00
