Erken emeklilik milyonlarca çalışanın hayali. Yasalara göre bazı formüller ile erken emekli olmaya imkân tanınıyor. Bu kapsamda en çok ön plana çıkana formüller arasında kısmi emeklilik öne çıkıyor. 15 yıl ve 3600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan emekli olabiliyor. Peki kısmi emeklilik şartları neler? 10 yıl çalışan nasıl emekli olur? Kısmi emeklilik hakkında merak edilen tüm soruları ekonomi yazarı Faruk Erdem canlı yayında açıkladı...
EYT (emeklilikte yaşa takılanlar) düzenlemesi milyonların gündeminde yer alırken, bazı durumlarda EYT beklemeden erken emekli olma hakkı doğabiliyor. Yasalara göre bazı şartları taşıyan kişilerin erken emekli olmasına imkân tanınıyor. Kısmi emeklilik de denilen yöntemde ise 15 yıl ve 3600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan emekli olabiliyor. Burada ise yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60'tan başlıyor. Bu imkan 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için geçerli. Sonrası için ise prim 4500'e, yıl şartı 25'e çıkıyor.
Birçok çalışanın gündeminde yer alan kısmi emeklilik için merak edilen tüm soruları Takvim gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem canlı yayında tek tek yanıtladı. İşte Erdem’in konuşmasından öne çıkanlar:
50 YAŞ KRİTERİ İÇİN O TARİHE DİKKAT!
“8 Eylül 1999 öncesinde yani şu anda EYT kapsamında olan arkadaşlarımız için kısmi emeklilik şartları 3 bin 600 gün 15 yıl erkekler için 55 kadınlar için 50 yaş şartı var. Yani bu 3 şart aynı anda yerine gelecek burada en son hangi şart yerine gelmişse yani vatandaşımız henüz 50 yaşına gelmedi ama 3 bin 600 günü var. Şu anda kısmi emeklilik şartları yerine gelmemiş durumda çünkü 50 yaş şartını yerine getirmemiş oluyor. Bu noktada vatandaşın 50 yaşına geldiği tarihe bakılacak, burada 2014 yılında bu yaşa gelmiş ise o zaman bir kadın olarak 58 yaşında emekli olacak.”
BELLİ BİR YAŞA GELMİŞ, ÇALIŞMA İMKÂNI OLMAMIŞ KİŞİLERİ ETKİLİYOR
“Dolayısıyla burada 3 şart var. Burada 50 yaşında emekli olunmuyor, bir kriter olarak bulunuyor. 3 bin 600 günü tamamladıktan sonra 50 yaşı da tamamlamak gerekiyor. Burada yaş şartı bir şekilde tamamlamış oluyor vatandaş. Yaş şartını 2005-2008 arasında tamamlamış olsaydı vatandaş 54 yaşında emekli olacaktı. Bu kısmi emeklilik meselesi belli bir yaşa gelmiş büyüklerimizin bu imkândan yararlanması için sistemin onlara sunduğu bir imkân.”
“Çalışma imkanı bulamayan 60 yaşına gelmiş, 55 yaşını geçmiş büyüklerimiz bundan faydalanıp erken emekli olabilir. 50 yaş emeklilik değil bir kriter olarak burada yer alıyor buna dikkat etmek gerekiyor. Bu 3 şart yerine gelecek ve vatandaşımız kısmi emeklilik hakkı kazanacak. Burada hangi tarihte tamamlandıysa ona göre emeklilik yaşı ortaya çıkacak.”
BORÇLANMAYA ASGARİ ÜCRET İLE ZAM GELECEK
Borçlanma maliyeti açısından yılbaşına kadar olan süre kritik. Çünkü borçlanma tutarı, tavan ücreti asgari ücrete endeksli. Yılbaşında yüzde 50,5 zam yapılan asgari ücrete temmuzda da yüzde 30’luk ara zam yapılmıştı. Şimdi yeni yılda enflasyonun etkisini en aza indirecek önemli bir zam daha yapılması bekleniyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu aralık ayında bu zammı belirlemek için toplanacak. Yeni asgari ücret birçok ödeme hesabını etkiliyor. Bunlardan biri de Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) ödenen primler. Yeni yıldan itibaren en düşük prim tutarı asgari ücrete yapılan zam oranında artacak. Asgari ücrete gelmesi beklenen zam oranının ise yüzde 40'ın üzerinde olacağı tahmin ediliyor.
Brüt asgari ücret: 6.471 TL
1 günlük borçlanma: 69 TL
1 aylık borçlanma : 2.070 TL
1 aylık tavan borçlanma: 15.525 TL
Borçlanma hesabı: Asgari ücret X %32
18 AY ASKERLİKTE 37 BİN 272 LİRA
En çok borçlanmayı askerliğini er ve erbaş olarak yerine getirenlerle, yedek subay okuluna gidenler yapıyor. Prim eksiği olup bu yıl bitmeden 18 ay askerlik borçlanması yapanlar 37 bin 272 lira prim ödeyerek 540 günlük askerlik sürelerini prim günlerine ekleyebilecek. Aynı kişi yeni yılda borçlanma yaptığında asgari ücret yüzde 50 artarsa 17-18 bin lira fazla ödeme yapacak.
MYNET