Çalıştığı halde girişi olmayan, geç bildirilen binlerce kişi Emeklilikte Yaşa Takılanlar yasasından yararlanabilmek için iş mahkemelerine başvurdu. İş Kanunu'ndaki önemli detaylar ise bu kişilerin de EYT'den yararlanabilmelerinin önünü açıyor.
SİGORTASIZ ÇALIŞANLAR DAVA AÇMA HAKKINA SAHİP
Sigorta girişi 8 Eylül 1999 öncesi olmasına karşın primi yatırılmayanlar dava açarken, İş Kanunu'ndaki bazı detaylar hem emeklilik kapısı açıyor hem de geliri artırıyor. Çalıştığı halde işe başlangıcı bildirilmeyen ya da geç bildirilen de dava açma hakkına sahip bulunuyor.
BELGELERLE İSPATLANIRSA ZAMAN AŞIMI SÜRESİ YOK
Örneğin 1996'da işe başlamasına karşın Kurum'a bildirimi yapılıp da ilk primi ödemesi Kasım 1998'de başlatılan başlangıç tarihinin düzeltilmesini talep edebilir, olumsuz yanıt gelmesi durumunda da hizmet davası açabilir. Bu sürelerin belgeyle ispatlanması durumunda zaman aşımı süresi işletilmiyor.
DAVA AÇMADAN ÖNCE ARABULUCUYA GİTMEK GEREKİYOR
Sabah'tan Hazal Ateş'in haberine göre, bu şekilde sigortasız çalışanlar sadece hizmet davası değil kıdem, ihbar, ücret, fazla mesai ücreti, kullanılmayan izin ücreti gibi işçilik alacakları için iş mahkemesine dava açabiliyor. Hem hizmet tespiti hem alacaklar için 2 ayrı dava açılması gerekiyor. Ekim 2018'den itibaren başlayan yeni uygulama nedeniyle işçilik alacakları için dava açmadan önce arabulucuya gitmek gerekiyor.
EMEKLİLİK NASIL ÖNE ÇEKİLEBİLİR?
İş Kanunu'na göre emekliliği öne çekecek, EYT kapsamına girmeyi sağlayacak bazı soruların yanıtları şöyle:
Sigortasız çalıştığı dönemi belgeleyenler için de zaman aşımı süresi uygulanıyor mu?
Yüksek yargının bu konuda çalışan lehine birçok kararı bulunuyor. Aylık sigorta primleri bildirgesi 4 aylık sigorta primleri bordrosu, sigortalı hesap fişi gibi belgeleri sunan çalışanlar için zaman aşımı söz konusu olmuyor. Girişi olup da sigortası yatırılmayanlara ilişkin giriş bildirgesinin verilmiş olması zaman aşımını kaldırıyor.
Memur olmadan önce çalıştığım süreleri hizmete ekletebilir miyim, derecemi etkiler mi?
Ekletebilirsiniz. Hizmet dökümü alarak başvuruda bulunabilirsiniz. Başvuru sonrası hizmet süreleri, nerede hizmet verdikleri incelenerek SGK ile yapılan yazışmalar sonucunda hizmetler birleştirilir. Emekli olmadan önce çalışma sürelerini birleştirerek prim günü sayılarını arttırabilirler. Birden fazla kurumda yapılan çalışmaların birleştirilmesi hizmet puanını artırır, kademe, dereceyi, prim kesintilerini etkilemez. Sağlık koşulları ya da teknik şartlar kişilerin başvuru yapmasına engel oluyorsa yasal varisler de başvuru işlemini gerçekleştirebilir. Vefat durumunda hak sahipleri de birleştirme talep edebilir.
Mart 1997 tarihinde işe başlamama karşın sigorta girişim Kasım 1999'dan sonra yapıldı. Bu dönemde çırak olduğum iddia ediliyor, dava açarsam EYT'den yararlanabilir miyim?
Mart 11997'de işe başlamanıza karşın adınıza prim yatırılmadıysa iki yolla hakkınızı arama imkânınız bulunuyor. Birincisi Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvurarak sigorta başlangıç talebinin düzeltilmesi yönünde talepte bulunabilirsiniz. Olumsuz yanıt gelmesi durumunda hizmet davası açabilirsiniz. Bunun için çalıştığınız iş yerinde en az bir ya da iki şahit göstermeniz gerekiyor. Sigorta yapılıp primlerin yatırılmadığının denetmen, müfettişlerce yapılan incelemede delillerin ortaya konması durumunda da zaman aşımı süresi işlemiyor.
Karar Gazetesi
